1266
consequentie aan Japan overlatend om die met geweld te doorbreken, terwijl
Engeland, dat zich in het Oosten krachtig versterkt heeft, zal overgaan tot
het verleenen van positieven bijstand aan het bedreigde Thailand, om de
eenvoudige reden, dat een situatie, die Thailand en de Golf van Siam onder
Japansche controle zou brengen niet geduld kan worden, als een directe
bedreiging van Malaka en Singapore. Gebeurt dit, dan spreekt het vanzelf,
dat de olievlek zich snel zal uitbreiden en dat de gevolgen niet zullen zijn
te overzien.
Op die gevolgen zijn wij volledig voorbereid. Onze maritieme strijdkrachten
zijn reeds lang op oorlogssterkte en reeds sedert vele maanden verrichten
zij hun oorlogstaak. Onze militaire luchtvaart is sedert 1 December eveneens
op basis van volkomen paraatheid gebracht en daarmede hebben wij
alles gedaan, wat wij op dit oogenblik doen moeten. Wij zullen verder
gaan als de omstandigheden ons daartoe nopen, maar de paraatheid van
onze zee- en luchmacht garandeert, dat wij niet verrast kunnen worden en
dat verdere militaire maatregelen te allen tijde, tijdig kunnen worden geno
men. Ten aanzien van onze bondgenootschappelijke verplichtingen, zijn wij
overigens gereed, met duidelijke en grimmige vastberadenheid.
Dit voorzoover het de onmiddellijke gebeurtenissen van den dag betreft,
welke echter tegelijkertijd ook in breeder verband moeten worden gezien.
Reeds eerder hebben wij in deze overzichten nadrukkelijk op den voorgrond
gesteld, dat de ontwikkeling van de situatie in Oost-Azië zich nauwkeurig
aanpast aan de plannen van Berlijn, en dat Japan, zoo het mocht hopen
eenig succes te bereiken, zich wel ten zeerste misrekent als het denkt,
eventueel later zelf daarvan de vruchten te kunnen plukken.
Dat de aanwijzingen, dat Japan iets gaat ondernemen, thans zooveel
positiever worden, impliceert, dat er ook in andere gebieden, die nog buiten
het strijdgewoel liggen, op het punt staat iets te gebeuren, waardoor de strijd
van Europa een wereldoorlog in den volstrekten zin van het woord zal
worden.
De verbitterde tegenstelling van de Russen en de groote teleurstelling,
die Hitier bij zijn opmarsch naar Rusland heeft ondervonden, hebben dit
eenigen tijd kunnen afremmen, maar wij moeten ons voor oogen houden,
dat het programma van Hitier wel sterk en in ons voordeel is vertraagd,
maar dat het in zijn groote lijnen nog geenszins is gewijzigd.
Alleen wordt zijn risico met den dag grooter en zijn kans om te winnen
steeds onwaarschijnlijker.
Tot op dit punt was deze beschouwing op Zondagavond 7 December om
acht uur.
Maandagochtend 8 December kwam het bericht, dat aan al deze beschou
wingen en veronderstellingen een einde maakte.
Van alle kansen, die gesteld konden worden in de laatste weken heeft
Japan het alleronwaarschijnlijkste gedaan. Het heeft den krankzinnigen over
moed gehad, gepaard aan de allergrootste verraderlijkheid, zonder waar
schuwing luchtaanvallen uit te voeren op de Amerikaansche bases op de
Hawaii-eilanden en op Manila, zoomede op Britsche gebiedsdeelen.
Op het oogenblik, dat de buigende Japansche ambassadeurs te Washington
belet vroegen op het Witte Huis teneinde het Japansche antwoord op de nota
van Cordell Hull van den 26sten November te overhandigen, waren de
Japansche oorlogsmachines onderweg om haar doelen aan te vallen en
terwijl deze beide, van „goodwill" overloopende heeren beleefd werden
ontvangen, bereikten President Roosevelt de eerste mededeelingen over den
onverhoedschen aanval der Japanners.
Nu staat de Pacific in vuur en vlam.
Maar op dien gedenkwaardigen ochtend van 8 December van even groote
beteekenis als de middag van den lOden Mei 1940, hebben wij ons trotsch
gevoeld Nederlander te zijn op het oogenblik, dat Zijne Excellentie de
Gouverneur-Generaal tot ons sprak.
