gedeeltelijke ontpakking, door gebruikmaking van aanwezige
ziekenhuizen en poliklinieken, zal het moment van oprichting op
nog dringender gronden dan voorheen zoo lang mogelijk moeten
worden uitgesteld. Uiteraard spelen bij de keuze van het punt,
waar de hoofdverbandplaats wordt opgericht, nog andere factoren
(aanwezigheid van geschikte gebouwen, van stroomend water en
parkeerruimte) een rol. Het tijd- en afstandsbeginsel zal zich
echter ook hier in den modernen oorlog nog meer doen gelden
dan te voren.
De officier van gezondheid, die bij de gemotoriseerde en geme
chaniseerde troepen zijn taak te vervullen krijgt, zal zich aan veel
veranderde omstandigheden moeten aanpassen. Hij zal „motor-
minded" moeten worden, zal in veranderde snelheden en ver-
groote afstanden moeten kunnen denken. De gelegenheid, welke
de langzaam marcheerende troep hem bood, zich gedurende de
verplaatsing in het doorgetrokken terrein te oriënteeren, even-
tueele mogelijkheden voor oprichting van geneeskundige formaties
te verkennen, zal hem, wanneer hij in een auto of motorzijspan
langs den weg snelt, in veel mindere mate open staan. Oriënteering
op de kaart, eventueel aangevuld met de resultaten van een
enkelen snellen rit langs een circuit, van een vlotte verkenning
in een kampong waarbij rust wordt gehouden, zal hiervoor in de
plaats komen.
Hij zal niet in de laatste plaats de eigenaardigheden van het
gemotoriseerde en gemechaniseerde leger moeten leeren kennen,
door contact met de militaire commandanten zich inzicht moeten
verschaffen in de bijzondere tactische vraagstukken, welke bij de
veranderde strijdmethoden op den voorgrond treden. Dit artikel
beoogde slechts, de algemeene richtlijnen aan een beschouwing
te onderwerpende details, de in incidenteele gevallen noodige
maatregelen, zullen slechts door voortdurende oefening kunnen
worden ervaren en geleerd.
Het werken met geïmproviseerde middelen zal niet mogen
worden vergeten. Wanneer de terreinauto's niet vóór de hulp-
verbandplaats voor afvoer van gewonden kunnen worden gebruikt,
zal soms met in beslag genomen voertuigen, met toevallig ter
beschikking staande raderbrancards van een nabijgelegen zieken-
inrichting, of, indien waterwegen aanwezig zijn, met prauwen
veel kunnen worden bereikt. In den tijd, die verloopt voordat na
een mosterdgasaanval de aangevraagde badinrichting aankomt, zal
altijd moeten worden getracht, met alle hulpmiddelen, welke de
omgeving oplevert, met het ontsmetten een aanvang te maken.
Een goed resultaat zal slechts bij intensieve coördinatie tusschen
troep en militair geneeskundigen dienst kunnen worden bereikt
door een veelvuldige indeeling van officieren van gezondheid bij
oefenende troepen zal hiervoor de grondslag kunnen worden
gelegd.
1223
