der morren uiterst vermoeiende marschen uitvoeren. Na den
hachelijksten terugtocht bleek hij onmiddellijk in staat en bereid,
weer tot den aanval over te gaan. Zijn marschprestaties waren
opzienbarend.
De Chineesche soldaat heeft zijn vuurproef goed doorstaan, hij
heeft schitterend gevochten, maar zijn leger was te slecht geoefend
en georganiseerd, bewapend en uitgerust om van zijn gevechts
kwaliteiten ten volle profijt te kunnen 'trekken.
De Chineesch-Japansche oorlog mist het technische karakter van
den modernen krijg. Er is in tactisch opzicht niets nieuws of op
zienbarends, behalve de merkwaardige marschprestaties van den
Japanschen en Chineeschen soldaat. Japan werkt als norm volgens
een star strategisch en tactisch schema, waarbij tegenstand in den
regel wordt onderschat, terwijl groote verliezen worden geleden
omdat geen rekening wordt gehouden met de mogelijkheid van
verrassing door den vijand. In zijn visie, dat de Japanner voor
treffelijker is dan alle andere naties, welke visie systematisch
wordt aangekweekt, past het systeem, dat hij alles dat niet met
een eenmaal aangenomen schema overeenkomt, onmogelijk acht.
Zoo waren de Japanners in den aanvang van het conflict met
China van meening, dat zij den vijand zooveel vrees inboezem
den, dat deze hen niet zou durven aanvallen. Deze visie heeft
hun veel dooden gekost, in het bijzonder bij de beveiliging van de
spoorwegen, waarbij de kleine stations door wachten van 10 a 12
man werden bezet, die regelmatig door de Chineezen werden
overrompeld en gedood. Het gebrek aan organisatievermogen op
aan- en afvoergebied bij de Japanners is sterk aan het licht geko
men.
De Japansche strategische en tactische conceptie is meestal een
getrouwe copie van de Napoleontische manoeuvre en die van den
wereldoorlog van 1914 met het moderne kenmerk van de doorloo-
pende nauwe samenwerking van de luchtstrijdkrachten met de
troepen op den grond, zoowel voor de waarneming (luchtverken-
ning) als voor directen steun van den strijd ter uitvoering van
artillerieopdrachten. De uitgebreidheid van de operatiën laten die
van den oorlog van 1914-1918 ver in de schaduw.
Japan doet op tactisch gebied gewaagde dingen in zijn overtui
ging dat het superieur is aan zijn tegenstander. Hieraan is het toe
te schrijven, dat vooral in de latere phasen van den strijd, heele
legeronderdeelen werden afgesneden en weinig kans zagen te ont
komen.
De Chineezen beoefenden een elastische tactiek, welke werd
mogelijk gemaakt door de beschikbare, enorm diepe operatie
ruimte. Sedert de laatste helft van 1938 heeft de strijd het karakter
aangenomen van Japansche uitvallen en bezetting van plaatsen
van strategisch belang, gevolgd door een soortgelijke tegenactie
van de Chineezen.
79
