89
zou men zich de geduchte kwaliteit van de tactiek en bewapening van dat
leger duidelijker voor oogen hebben gesteld.
Een feit was zeer duidelijk Elk rapport getuigde van de innige samen
werking tusschen de Duitsche vechtwagens en luchtmacht. Het bleek dat
zij herhaaldelijk handelden zonder te letten op de positie van de infanterie,
elkaar steunend met buitengewone doeltreffendheid, waar ook tegenstand
werd ontmoet. Hierin lag zeker stof ter overdenking. Doch weer scheen het
het Fransche opperbevel toe, dat de omstandigheden te verschillend waren
om eenige ernstige bezorgdheid te voelen, dat het lot van het Poolsche leger
ook dat van hun eigen legers zou worden. In elk geval was noch de groot
ste en zwaarste vechtwagen, noch de doeltreffendste duikbommenwerper in
Polen gebruikt. Noch waren parachutisten of vliegtuigen voor troepenver
voer gebezigddaarmede werd in Noorwegen een begin gemaakt.
De verrassing in het Westen.
De verrassing, die de vijand in het Westen veroorzaakte, werd daarom
niet bereikt door het gebruik van geheel nieuwe wapens, doch eerder door
hun gewicht en aantal en door het vernuft, waarmede ze werden ingezet.
Die verrassing was zoowel strategisch als tactisch en eenige van de meest
opmerkingswaardige feiten ervan waren de snelheid, waarmede de gepant
serde eenheden zonder dat de Geallieerden er iets van wisten door de Arden
nen joegen om hun opstellingen aan de Maas aan te vallen, de wijze waarop
de vechtwagens het veld hielden en werden ondersteund door gemotori
seerde infanterie, doch bovenal de korte duur van het tijdsverloop tusschen
den stoot naar de zee en het begin van den slag op Frankrijk. Toch bestaat
er geen twijfel dat het voornamelijk de combinatie van tanks en vliegtuigen
was, die niet alleen door de opeenvolgende georganiseerde verdedigingslijnen
heenbrak, maar ook elke geïmproviseerde weerstandskem overhoop hep.
Het is bekend, dat telkens weer wanneer een vechtwagen of zelfs enkele
motorrijders tegenstand ontmoetten, duikbommenwerpers hen binnen 30 of
40 minuten te hulp kwamen. Op de vele en goede wegen van Frankrijk bleef
de infanterie veel dichter bij de gepantserde voorhoeden dan in Polen. Toch
hielden de tank-eenheden dikwijls alleen stand, zonder hulp van de infan
terie, nadat ze diep in Frankrijk waren doorgedrongen. Voor den nacht
vormden zij een soort „laager", gewoonlijk in een bosch, omgeven door een
draadomheining, waarvoor zij het materiaal zelf meevoerden, zoodat ze
dus niet gemakkelijk te vinden waren, noch een gemakkelijke prooi voor
den „mopper-up" wanneer ze werden gevonden.
De groote waarde van deze soort tactiek ligt in de snelheid eerst, het
vermijden van de lange voorbereiding van den aanval en dan het snel bereiken
van resultaten, hoofdzakelijk door moreele effecten. Volgens getuigenissen
van oudere officieren, die zich de bombardementen en vuurwalsen van 1917
en 1918 herinneren, waren deze, uit een materieel oogpunt bezien, ontegen
zeglijk veel doeltreffender, maar zij konden niet vlug georganiseerd noch
snel herhaald worden, en natuurlijk kan er meer dan moreel effect worden
bereikt door het bombardeeren van troepen, zelfs van troepen in dekkingen.
Een aanzienlijk aantal dooden en gewonden kan er het gevolg van zijn en
wat nog waarschijnlijker is, deze tijdelijke schok kan den vechtwagen de
gelegenheid verschaffen waarop hij wacht.
Het is duidelijk, dat een van de beste antwoorden op deze tactiek daarin
ligt, aan de duikbommenwerpers geen omvangrijke en gemakkelijk te her
kennen doelen te bieden, noch bepaalde en goed te herkennen objecten aan
de vechtwagens. Dit is te bereiken, ten deele door het onzichtbaar maken
van posten en kazematten, zoowel van den grond als uit de lucht (iets,
waaraan nog meer aandacht moet worden besteed), ten deele door de ver
dediging schaakbordsgewijs en in groote diepte op te stellen.
Antitank-hindemissen op de wegen en over open terreinen, welke voor
vechtwagens begaanbaar zijn, mceten niet alleen beoogen, de tanks tegen
