2. BOEKBESPREKING
104
door
A. C. V. VAN BEMMEL,
Dierkundige bij het Zoölogisch Museum te Buitenzorg.
HUGH B. COTT, „Adaptive Coloration in Animals", with a preface by
JULIAN HUXLEY, coloured frontispiece, 48 monochrome and 84 text illustra
tions, METHUEN, London, 36 Essex Street, Strand, W.C. 2. 1940. (with Biblio
graphy and Index, XXXII 508 p
Hugh B. Cott is in militaire kringen geen onbekende. Reeds eerder publi
ceerde hij in Royal Engineers Journal, 1938, blz. 501517 een artikel geti
teld Camouflage in Nature and War. Hierin zette hij de volgende principes
uiteen. In de dierenwereld heerscht een eeuwigdurende strijd om het
bestaan. Van de methoden die in den modernen oorlog worden toegepast, kun
nen wij ook bij de dieren paralellen vinden. Pantsering, chemische en gas-
oorlog, dit alles vinden wij bij de dieren terug. In het algemeen overtreft
de mensch in aanvals- en verdedigingstactiek de dieren. Er is echter één
uitzondering en dat is de camouflage. Deze is bij de dieren tot een uitzon
derlijke geraffineerdheid opgevoerd. Cott heeft er zijn levenswerk van ge
maakt, de regels vast te stellen, volgens welke de natuur te werk is gegaan
bij het camoufleeren van haar schepselen. Hij komt daarbij tot een aantal
wetten, waaraan een effectieve camouflage moet voldoen en geeft in groote
lijnen de toepassing van deze wetten in de moderne oorlogvoering aan. Met
concrete voorbeelden toont hij aan, welke fouten op dit gebied zijn en wor
den gemaakt.
Het thans verschenen boek bevat in het eerste deel (190 blz.) een uit
breiding van deze publicatie.
Op welke physische principes berust nu de herkenning van voorwerpen in
het algemeen en in het terrein Het antwoord kon luidenDe kleur met de
daarin voorkomende verschillen in helderheid, zuiverheid en diepte, het
reliëf met de daardoor veroorzaakte verschillen in licht en schaduw, de
omtrek die den algemeenen vorm herkenbaar maakt en, wat misschien het
belangrijkste is, de schaduw die het voorwerp op zijn achtergrond werpt.
Door welke methoden zijn deze physische eigenschappen op te heffen
Allereerst door een algemeene overeenkomst in kleur met de omgeving,
het optisch omkeeren van het reliëf door de kleuren in de beschaduwde
deelen licht te nemen en die in de verlichte deelen donker, het aanbren
gen van een kleurenpatroon dat de aandacht van den omtrek afleidt en het
verbergen van de schaduw door de voorwerpen af te platten dan wel door
den omtrek van het voorwerp geleidelijk in de omgeving te doen overgaan.
Deze vier regels zijn op verschillende wijzen te verwezenlijken en ver-
eischen een zeer bepaalde techniek die door den schrijver nader, aan de
hand van tallooze voorbeelden, diagrammen en foto's naar de natuur, wordt
toegelicht.
Als speciale methode voor het herkennen van gecamoufleerde voorwer
pen bespreekt hij daarbij o.a. de fotographie met voor infra-roode stralen
gevoelige platen.
De tweede helft van het boek is gewijd aan andere functionneele toepas
singen van kleuren in de dierenwereld zooals schrik- en pronkkleuren, na
bootsing e.d. en is voor de lezers van dit tijdschrift van minder belang.
Het leek mij goed op deze plaats de aandacht voor dit boek te vragen,
die het toekomt. Dat het werk van Cott in Engelsche militaire kringen zeer
wordt gewaardeerd, blijkt uit het feit dat de Britsche legerleiding hem heeft
opgedragen, de door hem bestudeerde principes in de practijk van de mo
derne oorlogvoering toe te passen.