108
4o. Een vrachtwagen, de z. g. Afrikaansclie trolleybestemd
voor vervoer van goederen, ook vierradig, en meestal bespannen
met een 8tal ossen, die dan bij eiken trek ingehuurd werden.
5o. Een ioagen afkomstig uit eene stoomivaschinrichting te Pre
toriawaarin de apotheekgoederen, verbandmiddelen, instru
menten en meubilair uit operatie- en verban dkamer vervoerd
werden. De wagen was verre van practisch, daar hij niet
voor het veld gemaakt was, de bergruimte was echter voldoende.
Bij werd getrokken door 6 a 8 muildieren.
Meestal werden gedurende een trek een of twee ossenwagens
ingehuurdwij hadden het eens met één ossenwagen gedaan,
maar de wagens bleken alle te zwaar geladen, zoodat bij volgende
keeren er twee ossenwagens ingehuurd werden. Een stevige
ossenwagen kan geladen worden tot een gewicht van 2900 kilo.
Bij elkaar beschikten wij dus over 6 a 7 wagens met vier en
dertig muildieren, 5 paarden (waaronder drie rijpaarden) als per
manent eigendom, en 32 a 40 ossen der ingehuurde ossenwagens.
Wij hebben zelden ongemakken met de wagens gehadeens brak
■een veer van een der wagens, maar het omsnoeren met ossen-
riemen herstelde in weinige oogenblikken het defect.
Soms dreigde wel eens bij het passeeren van driften, enz.
■een wagen om te vallen, een enkele keer viel er een wagen om,
maar dat zijn kleinigheden, welke in Zuid-Afrika niet geteld
worden; de ossen worden dan uitgespannen, de trekriemen aan
de bovenliggende uiteinden der assen bevestigd, een flinke ruk
en de wagen staat weer overeind.
Waren er zieken te vervoeren van onze ambulance naar een
der naastbijgelegen eindpunten van de spoorlijn, dan werden
meestal ossenwagens ingehuurd. Het voederen der dieren ge
schiedde door mede genomen mielies (maïs) en haver, welke beide
artikelen ruimschoots van gouvernementswege verschaft werden,
en later, toen wij langs den weg trokken, welke door de Engelsche
legermacht reeds gepasseerd was, konden worden opgekocht.
Door het grazen voorzagen de dieren verder in hun eigen voedsel
vooral gedurende de wintermaanden had dit dikwijls groot be
zwaar, daar het veld dan zeer kaal is.
Bleven wij op een plaats wat langer, dan moest iederen dag
•door onze kaffers een nieuwe plek gezocht worden voor het grazen,
