Ill
het resteerende personeel en de bagage bestemd. Soms bestond het
transport, bij elkaar gerekend, uit een 80tal dieren. De moeielijk-
heden, waarmede wij te kampen hadden, hebben andere ambulan
ces, die in het veld waren, eveneens gekend, en alle hebben het
er goed afgebracht. Met dit feit voor oogen durf ik gerust te
beweren, dat deze oorlog eens en voor altijd op afdoende wijze de
waarheid heeft bewezendat vrijwillige hulp voor ziekenverpleging in
oorlogstijdwat werkdadigheid betreft, minstens gelijk kan staan met de
geneeskundige hulpvan militaire zijde door het gouvernement geboden.
Immers telkens en telkens trof ons in Zuid-Afrika de klacht
door onze Engelsche militaire collega's geuit, dat hun ambulance
wezen zoozeer belemmerd was in zijne bewegingen door gebrek
aan transportmiddelen.
Aan dit feit moet het zeker ook voor een deel worden toe
geschreven, dat vele der militaire ambulances aan Britsche zijde
zoo slecht van medische en verplegingsuitrustingen voorzien
waren, in tegenstelling met de vrijwillig aangeboden verpleging
aan Britsche zijdede meeste dier civiele ambulances toch waren
zeer goed uitgerust.
Het merkwaardige feit heeft zich voorgedaan, dat bijna alle
Engelsche geneesheeren, die wij ontmoetten, getuigden, dat van
de uit den vreemde aan de Bóeren-Republieken toegezonden
hulp, dus ook van de onze, de uitrusting verre superieur was
aan die hunner militaire ambulances.
Niet zonder een gevoel van satisfactie durf ik hier het oordeel
aanhalen van niemand minder dan van den bekenden chirurg van
het St. Thomas Hospital te Londen, George Makins, gedurende
vele maanden „consulting surgeon to the South-African-Field-
force", die in zijne pas verschenen „Surgical-Experiences in
South-Africa" 1) zegt: I saw on several occasions the German
and Dutch ambulances, and was much struck by the excellence
of their equipement. In some details there was much to be
learned from them, especially in the matter of appliances, dres
sings and instruments. The Dutch ambulance I saw at Brand-
fort 2) had a complete installation of acetylenegas, which was
-carried, gasometer and all, in one Scotchcart."
1Londen Smith Elder en Co. 1901 pag. 30.
'2) Hiermede is onze ambulance bedoeld. Makins bezocht ons te Brandfort.