9
De Organisatie van den Geneeskundigen Dienst te Velde. Onder
den drang van den Jameson's raid was er te Pretoria eene
Transvaalsche Roode Kruis-vereeniging opgericht met eenige
subcomité's te Pretoria, Johannesburg, Krugersdorp, e. a. Onder
den impuls der diepe verontwaardiging over den bedoelden raid
hadden de Roode Kruis-vereenigingen van verschillende Euro"
peesche staten hulp aan materiaal gezonden.
Veel van deze bezendingen was door eenvoudige verwaar-
loozing in onbruik geraakt, iets was er nog gered.
Nog bij geen hunner oorlogen hadden de Boeren ooit van een
geneeskundigen dienst gehoord; de gemakkelijkheid, waarmee
•de wonden dikwerf bij deze robuste mannen genezen, had hen
nimmer het gemis van dien dienst doen gevoelen, en de eigen
lijke veld- of trekboeren (de „Takharen", zooals ze in de „dorpen"
genoemd worden) behielden nog langen tijd deze diepe minachting
voor den geneeskundigen dienst en togen liever, wanneer zij
gewond waren, terug naar moeder de vrouw, die hen met wat
huismiddelen waaronder petroleum een eerste plaats, zoowel
voor in- als uitwendig gebruik, inneemt zeer dikwerf vol
komen genas.
Dit gebrek aan inzicht in de werkingswijze van den genees
kundigen dienst is de eerste en beginfout geweest van het
Centraal Comité van het Transvaalsche Roode Kruis, dat in
publiek geschrift of bij proclamatie de burgers hierover had
moeten inlichten.
Bij het begin van den oorlog was er onder directie van het
Centraal Comité een soort organisatie van den dienst tot stand
gekomen, wier hoofdkaraktertrek de meest volmaakte desorga
nisatie was.
Vooreerst werd de samenstelling van het Hoofdcomité te
Pretoria zelve sterk gecritiseerdde voorzitter Dr. K. oefende,
naar het scheen, een' zeer remmenden invloed uitbehalve twee
andere doctoren zaten er geene andere technici in het Hoofd
Comité: het gevolg ligt voor de hand.
Enkelen der leden waren wel af en toe aan het front, maar
permanent, wat had behooren te zijn, was er geen enkele ver
tegenwoordiger van het Centraal Comité. Dit was een tweede
.zeer belangrijke fout; want, waar de centrale leiding elke directe
