26
Door deze verplegingswijze werd tevens het groote voordeel
verkregen, dat de colonne aan geen basis gebonden was.
Bij den afmarsch werd b. v. voor acht dagen rijst en voor
veertien dagen of langer gezouten visch, zout, peper, uien, azijn,
koffie, thee, gedroogde lombok, klapperolie en azijn medegeno
men, en ...de colonnes bleven dan daarmede drie weken uit.
Immers de rijstvoorraad kan steeds overal door het stampen
van padi worden aangevuld; zout, lombok en olie vindt men
ook dikwijls en de gezouten visch wordt niet uitgegeven, wan
neer er gelegenheid is om versch vleesch te verstrekken (rund-,
geiten-, of schapenvleesch dan wel pluimgedierte).
Het nadeel bleef echter bestaan, dat de soldaat na het opslaan
van het bivouak gemiddeld 3 a 4 uren op zijn eten moest wachten.
Ook bleek deze wijze van verpleging nog belemmerend voor
plotselinge besluiten tot splitsing van de colonne, daar men
steeds aan het kookgereedschap gebonden was.
Deze redenen hebben er toe geleid om gedurende den tocbt
van Meulaboh door Seunagan naar Gempang en Pidië ieder man
telkens voor den afmarsch te voorzien van twee, soms drie dagen
van de bovenvermelde vivres en te bevelen, dat een ieder voor
zich zelf zou moeten koken in de model eetketels.
Bij latere tochten werd het medevoeren van de meer prac-
tische geëmailleerde pannetjes aanbevolen.
De model ketel houdt het gedurende één tocht zeer goed uit,
doch in den regel ook niet langer.
Het resultaat was nu, dat de man na het betrekken van het
bivouak binnen het half uur kon eten en zich ter ruste kon
begeven en dat elk tactisch onderdeel van de colonne op ieder
gewild tijdstip voor drie a vier dagen zelfstandig kon worden
uitgezonden.
De ondervinding heeft mij doen zien, dat de soldaat op deze
wijze veel beter eet dan bij het stelsel van menage voeren uit één
keuken en dat hij zich daarbij veel aangenamer voelt. Hij kan
zelf de hoegrootheid van zijn maal regelen en eet'als het ware
wat hij wil. In den regel vereenigen zich twee of drie soldaten
tot één gezelschap. Een van hen kookt rijst, de tweede bereidt
sajor en de derde zorgt voor iets anders.
Yisch en vleesch worden dikwijls slechts aan het spit ge-
