60
behandeling van gewonden en zieken een zeer groot deel van
het goede succes der wondbehandeling in Z. A. moet worden
toegeschrevende zeer droge atmosfeeren, de goede (soms sterke)
luchtstrooming maakten het eenvoudig occlusief verhand tot het
sterkst mogelijk antiseptische: t. w. een uitdrogend verband.
Terloops zij er aan herinnerd, dat deze uitspraak niet alleen
geldt voor gewonden, maar ook voor typhuslijders.
Vele Engelsche schrijvers oordeelen de droge, dunne lucht als
bijzonder gunstig voor elke reconvalescentie.
Reiniging der woningen.
De reiniging der woning was natuurlijk het eerste, wat wij
bij aankomst deden. In de beide Zuid-Afrikaansche Republieken
is een dergelijke reiniging nu niet zoo eenvoudig, omdat vele der
woningen, bij de schaarschte aan hout, eenvoudig een leemen
vloer hebben, of liever de vloerbedekking bestaat uit eerst uit
gedroogde, en later weer door bevochtiging geprepareerde koe
mest, die over den vloer uitgestreken wordt. Plast men nu
hevig op een dergelijken vloer, dan wordt alles één smeerboel
■en zou men het vertrek voor 't gebruik dagen lang moeten
laten drogen. Verkieselijker is het daarom alles mechanisch
droog te reinigennu is ons gebleken, dat de dikwerf gegeven
raad, het afwrijven der muren en wanden met oud brood, werkelijk
een voortreffelijk reinigingsmiddel is; het neemt alle vuil dei-
buitenste kalklagen weg.
Dat in vertrekken met houten vloer water, groene zeep enz.
niet gespaard werden, spreekt van zelfbij zulk eene gelegenheid
konden onze damesverpleegsters naar hartelust hun boenlust
botvieren; en door deze niet hoog genoeg te schatten hulp te
velde, kon het b. v. te Petrusburg gebeuren, dat wij 4 uren na
het begin onzer installatie in een aardig ingerichte operatiekamer
•den eersten patiënt konden opereeren.
Privaten.
Dit is in Zuid-Afrika eene ware beslommering; op de meeste
dorpen is een primitief tonnenstelsel in gebruik, dat tamelijk vol
doende had kunnen zijn, wanneer er niet, door het vertrek van
den magistraat, feitelijke anarchie in de dorpen heerschte.
