71
„digheid 1) zijn zij bij genoegzame discipline verre en verre te
„verkiezen boven de meestal uit andere klassen der bevolking
„komende verplegers, die, tenminste in Indië, nimmer die hoogte
„als van eene goede pleegzuster zullen bereiken. In eerste linie,
„dus op verbandplaatsen en hoofdverbandplaatsen [nabij het
„gevecht], zijn dames niet op hare plaats; en dat om de vol
gende redenen: het werk op verband-en hoofdverbandplaatsen
„bestaat in hoofdzaak in schiften der verschillende graden van
„verwonding, het verbinden van gewonden en het opereeren
„slechts van die gewonden, waarvan elk uitstel noodlottig kan
„zijn. Van verpleging is hier, in het algemeen genomen, geene
„sprake, daar alle gewonden, welke maar eenigszins transpor
tabel zijn, achterwaarts zullen worden gezonden naar veld
hospitalen en naar andere stabiele hospitalen. Bij het voor
waarts- of terugtrekken zullen de verbandplaatsen meestal de
„troepen moeten volgen en de zieken aan de veldhospitalen toe
gewezen wordenhier heeft uit den aard der zaak opeenhooping
„juist der zwaarst gewonden plaats, welke niet of moeielijk ver
voerbaar zijn. Hier zal het meest geopereerd moeten wor-
„den en hier zai dus de werkzaamheid der pleegzusters eene
„intensievere en niet te ontberen hulp zijn, evenals in de ba-
„sishospi talen."
Dus overalbehalve op het slagveld en in de onmiddellijke na
bijheid daarvanzou naar ons beider meening vrouwelijke hu'p
noodig zijn als brood.
Ik wil er nog op wijzen, dat aan Engelsche zijde vrouwelijke ver
pleging ook tot in de militaire ziekeninrichting is doorgedrongen.
De A. N. S. (Army Nursing Sisters) maken deel uit van het regle
mentaire verplegingspersoneel. Ook aan Engelsche zijde hebben
lijders en doctoren heel wat te stellen gehad met de vrijwillige,
niet gedisciplineerde, maar vaderlandslievende dames, die a tout
prix Tommies wilden verplegen. Geestig is de uiting van
Treves 2) „there were two plagues in South Africa: the
„plague of fliesand the plague of women. The flies could be
„got rid off bij means of horse-hair whips, gauze and other
•1) en veel grootere zelfverloochening juist in die kleine daden, waaruit zie-
kenverpleging dikwijls bestaat, voeg ik eraan toe.
2) Lancet 1900 May 5 th, pag. 1314.
