65
gelijkvloersche afdeeling A., al naar gelang van het aantal
patiënten, 2 a 3 belast met het helpen der lijders indien deze
hunne behoeften moesten doen, het schoonmaken der urinalen
en van de steekpan, zoo noodig het verleggen der zieken onder
controle van een ziekenverpleger, het schoonhouden van den
vloer dezer afdeeling, het afwasschen der etensborden, het
geven van drinkwater aan de lijders, het toedienen van spijzen
aan zwakken en gewonden, met den uitdrukkelijken last om bij
de minste verdachte verschijnselen van een zieke of gewonde
onmiddellijk het wachtdoend personeel te waarschuwen. Met
dezelfde werkzaamheden werden ook op de le verdieping (af
deeling B.) steeds 3, meestal 4 dwangarbeiders belast, omdat
hier als regel de zwaarste zieken en gewonden verpleegd wer
den, die dus ook de meeste hulp noodig hadden. Overdag
deden alle vier dienst, 's nachts daareniegen waren er in den
voornacht twee en in den nanacht 't zelfde aantal op wacht.
Het moet gezegd worden, dat over 't algemeen deze bij zieken
en gewonden te werk gestelde dwangarbeiders goede diensten
bewezen en de taak der wachtdoende ziekenverplegers veel
verlicht hebben. Verder waren er in de keuken 2 of 3 geëm-
ployeerd, waarvan er een als vaste kok fungeerde, die op
den duur, rekening houdende met de omstandigheden, de spij
zen goed en zindelijk kookte; deze kok heeft dan ook gedu
rende nagenoeg den geheelen tocht als zoodanig uitstekend
dienst gedaan. Met het schoonhouden der privaten, het ledigen
benedenstrooms der petroleumblikken met faecaliën gevuld, het
zorgen voor voldoende afwaschwater was eveneens een vaste
dwangarbeider belast, terwijl verder nog beschikbaar waren:
voor het koken en uitwasschen der vuile windsels, 1 dwangar
beider voor het aandragen van water voor keuken en operatie
huisje, 1 dwangarbeider; voor het reinhouden van dit huisje en
zijne omgeving, eveneens 1 dwangarbeidervoor het dagelijksch
transport per tandoe der gewonden naar het verbandhuisje en
terug naar de ziekenzaal of het officiersverblijf, een vaste ploeg
van 4 stevige dwangarbeiders. Meestal konden nog aan recon
valescente dwangarbeiders lichte diensten worden opgedragen,
zooals het wieden van gras, het schoonvegen der ruimte in en
onder de ziekenzaal, het maken van hoofdkussens, bestaande uit
Bijl. 45 5
