Zooals uit de schets duidelijk zichtbaar is, was de eenige
plaats waar de gewonden eenigszins beveiligd waren tegen het
:zwaar vijandelijk vuur der aanvalspunten gelegen achter de
M. hooge galangan, loopende langs den oever der 5M.
breede Pangor-rivier, welke plaats drassig doch onbebouwd was
en omgeven door natte sawahs; deze vond men ook overal
aan de andere zijde dezer rivier. De ruimte tusschen rivier
en borstwering, 6 a 7 breed, was overal opgevuld met
bamboe-versperringen en groote massa's randjoe's; de tusschen
deze versperringen vallende en daarin verward rakende ge
wonden die niet vervoerbaar waren werden op de plaats hun
ner verwonding met groot levensgevaar en na overwinning
van vele moeilijkheden verbonden, daar de bamboe-doeri en
randjoe's nauwelijks eenige vrije beweging, nog minder ver
voer toelieten, terwijl de bamboe-schietkokers in twee op elkaar
volgende rijen vrij laag waren aangebracht, zoodat de voor
liggende terreinstrook tot manshoogte geheel bestreken werd.
Ha de verlandlegging werd den gewonden aangezegd plat op
■den grond te blijven liggen, totdat later hun vervoer uit de
versperringen mogelijk zoude worden. De andere gewonden
■die. zich nog konden voortbewegen kropen langzaam naar den
van de versterking afgekeerden oever der Pangor-rivier, waar
zij, halverwege in het water zittende of liggende, onder dien
oever voldoende voor het vijandelijk vuur beveiligd waren en
verbonden konden worden, terwijl zij daarna van gunstige
oogenblikken gebruik maakten om, door de rivier wadende,
■den anderen oever te bereiken, waar zij achter de galangan
meer beveiliging vonden in de op de schets aangegeven tijde
lijke ligplaats der gewonden. Dat onder deze omstandigheden,
■door contact der wonden met beslijkte kleeren, vuil rivier
water, sawah-modder, onvoldoend gedesinfecteerde handen der
verbandleggers, in eéne dergelijke vuile drassige omgeving van
eene behoorlijke antiseptiek geen sprake was en later bleek
dat vele wonden geïnfecteerd waren vooral met den staphy
lococcus pyogenesaureus behoeft wel geen nadere toelichting.
Toen de brigades begonnen binnen te dringen, daalde de colonne-
•commandant met de reserve en de rest der ambulance van den ob
servatie-heuvel dicht bij de kampong, van waar af men het verloop
