94
delijk, zelfs tot 4 maal toe gekwetst zijn geweest; van dezenis
thans nog een te Koeta Radja onder chirurgische behandeling.
Verder trekt zeker de aandacht het groot aantal verwondin
gen en kneuzingen door steenworpen, vooral gedurende de gevech
ten om de versterkte kampongs Badaq en Penosan, terwijl het
giootste aantal schotwonden voorkwam voor kampong Tampèng,
vei volgens voor Koetö Lëngat Barö. Hoevelen der 273 ge
wonden zullen blijken ongeschikt te zijn voor alle militaire
diensten, dan wel alleen voor den actieven militairen dienst
of voor dezen en den bentingdienst, valt thans nog niet te
beslissen, daar velen nog onder behandeling zijn.
C. Eenige deb belangrijkste verwondingen, hunne behan
deling EN DAARAAN VAST TE KNOOPEN ALGEMEENE BESCHOU
WINGEN OVER WONDBEHANBELING TE VELDE.
Van de chirurgische bewerkingen dienen de volgende kort
vermeld te worden.
Kogelverwondingen: kogelextracties, verricht in 43 gevallen,
waarbij enkele zeer groote moeilijkheden opleverdenbij 4 pa
tiënten kon het projectiel, niettegenstaande herhaald en zorgvul
dig nazoeken, niet gevonden worden; bij twee daarvan werden
te Koeta Radja met het Röntgen-apparaat de projectielen gevon
den en verwijderd. Bij drie dezer patiënten was de kogel in de
schoudeistieek ingedrongen en onder de dikke spiermassa's ron
dom het schoudergewricht niet te vinden. De vierde patiënt, lui
tenant W., kieeg een schot vóór in de rechter borststreek, even
buiten de papilla mammae; uit het ingesteld onderzoek bleek
de rechter long niet getroffen; de verschijnselen wezen er op
dat de kogel was omgeloopen langs de rechterzijde der beenige
borstkas en in de buurt moest zitten van de rechter musc. sacro
lumbal, ter hoogte van de 10e en 11e rib. Eene proef-incisie
aldaar uitgevoerd leidde door de dikke spiermassa's tot geen zeker
resultaat. Later werd het tamelijk kleine projectiel te Koeta
Radja met het Röntgen-apparat gevonden, 1 c.M. naast de
gedane proef-incisie ter hoogte van de 10e rib, en verwijderd.
Hoofdsclioien.
Ondei de schedelschoten dient vermeld een bij een Amboi-
