102
Eene tweede doorschieting eener vena cruralis, vlak onder
den band van Poupart, doch aan de linkerzijde, kwam onder
behandeling voor de versterking Tjané Oekön en Poenggöl. Pa
tiënt, de Europeesche sergeant Bantz, had reeds zeer veel bloed
verloren, het transport naar de nabijgelegen verbandplaats (zie
vroeger) nam nog al eenigen tijd in beslag, zoodat de onderbin
ding der vena, bij den reeds zeer anaemischen gewonde, welke
ook hier weer op dezelfde groote moeilijkheden stuitte als bij.
het vorige geval, eveneens nog al wat tijd vorderde en boven
dien even onderbroken werd, doordat een in de verbandplaats
binnenstormende Gajo moest worden afgemaakt, niet veel kans
op gunstig succes deed verwachten. Daarbij was vermoedelijk
ook het projectiel in de buikholte verder doorgedrongenpa^
tiënt overleed uur na de onderbinding onder verschijselen
van eene acute anaemie. Over het nut, den sergeant-zieken-
opzichter, wien somwijlen zelfstandige opdrachten verleend wor
den, de beschikking te geven over eenige Péan'sche arterie
pincetten, waarvan de noodzakelijkheid bij enkele kogelverwon
dingen van arteries (bv. art. temporalis te Pasér) gebleken is,
werd reeds vroeger het noodige medegedeeld.
Behalve gevaarlijke vaatverwondingen, gaven de vijandelijke
kogels herhaaldelijk belangrijke vernielingen van spiermassa's
te aanschouwen doordat zij, in het lichaam gedrongen, door
hunne heterogene samenstelling uit elkaar spatten in lood-en
porseleinscherven, welke met hunne scherpe randen tamelijk
uitgebieide verwondingen der andere weeke deelen veroorzaken.
Dat de extractie van dergelijke uitelkaar gesprongen projectielen
zeer tijdroovend is en dikwijls, door de groote uitgebreidheid
waarover de scherven verspreid worden, groote moeilijkheden op
leveren en bovendien de infectiekans daardoor veel grooter wordt,
behoeft wel geen nader betoog. Ook is het duidelijk en door
de ervaring bij verschillende kogelextracties nader bevestigd,
dat bovengenoemde projectielen door hunnen onregelmatigen
voim met uitspringende kanten en doode ruimten tusschen de
scherven en het deze omringend lood, al zeer gemakkelijk allerlei
veiontreinigende deelen in de door hen gemaakte wonden mede-
voeien, zooals: stukjes serge, flanel, bamboe, aarde, modder enz.,
waardoor het schotkanaal gemakkelijk geïnfecteerd kan worden.