104
Gestoken toonden.
De gestoken wonden, veroorzaakt door metalen-en bamboe
lansen, gaven, indien zij tamelijk diep waren, als regel tot ernstige
infectie aanleiding; wie deze, als regel met modder en aarde
bevuilde, lansen persoonlijk gezien heeft, zal daarin niets on ver-
aaibaars vinden; vooral de bamboe-lansen waren door hunne
vei onti öinigingen zeer gevreesd.
Als stelregel werd dan ook vast aangenomen, elke diepe lans
steek waar mogelijk met contra-apertuur te behandelen, waar
door weer een ruim wondkanaal verkregen werd, dat voor
agehjksche irrigatie, tamponnade, respectievelijk drainage ge
schikt was, zoodat te alle tijde bij optredende infectie een
mime afvoer der ontstekingsproducten verzekerd werd. Een
voorbeeld eener dergelijke ernstige infectie is de lansverwonding
in de rechter dij bij den inlandschen maréchaussée Sodikromo
waar over het geheele been zich uitbreidende, diepe phlegmonen
optraden, die door groote en diepe incisies, vele en groote con
tra-aperturen en drainage met zeer dikke drains, ten slotte door
ooge dij-amputatie in hunnen voortgang niet gestuit konden
worden, zoodat patiënt eindelijk aan algeheele uitputting - hoe
wel de dagen na de amputatie afebriel - bezweek.
Randjoewonden.
Deze verwondingen, veroorzaakt door verontreinigde bamboe-
punten die men in natte sawah's, natte gegraven sloten vóór
e versterkingen, of op borstweringen geplant vindt, werden
zonder uitzondering als geïnfecteerd beschouwd, steeds breed
verwijd, zoo mogelijk en noodig contra-apertuur gemaakt en ruim
getamponneerd of er werden dikke gaasstrooken doorgehaald.
Steenworpen.
Kneuzingen en verwondingen door steenworpen kwamen her
haaldelijk onder behandeling, die soms van langdurigen aard was.
en Europeesch sergeant moest geëvacueerd worden, die,
getroffen door een zwaren steen in de slaapstreek, na herstel
der wond voortdurend over hardnekkige hoofdpijn' klaagde,
uitstralende van de vroegere verwondingsplaats; objectief was
niets bijzonders te constateeren.