131
geschiedde eveneens benedenstrooms, ten einde het water boven-
strooms, benoodigd voor drink- en kookwater, niet te verontrei
nigen. Bronnen en waterputten in de bivaks werden gesloten,
het gebruik van dat water tot drinken ten strengste verboden.
f. Voeding bij de colonne.
Militairen en dwangarbeiders genoten dezelfde voeding, die,
uitgezonderd op twee tijdstippen der excursie, steeds goed en
ruim voldoende is geweest. Bovengenoemde uitzonderingen
waren eerstens de laatste drie dagen van den boschtocht van
Djagong naar Kla, waar de terreinmoeilijkheden van dien aard
waren, dat de berekende duur van 5 dagen voor dit traject
met vier en een halve dag overschreden werd; er was rijst
medegenomen voor 6 dagen, waarmede zoo zuinig geleefd werd,
dat men voor 2J dag inplaats van 3J dag tekort kwam. Ge
durende de dagen dat geen rijst verstrekt kon worden, werd
wel 's morgens en 's namiddags bij afwisseling gedroogde visch
•en dengdeng uitgegeven, terwijl de colonne verder gedurende
die laatste dagen leefde van plantaardig voedsel, dat het bosch
■opleverde. De tweede uitzondering betrof den marsch door de
Pak-Paklanden en 't onafhankelijk Batakgebiedte Sedikalang
kon met zeer veel moeite voor 2| dag rijst opgekocht worden,
waarmede de tocht verder naar Perboeloehan werd voortgezet.
Yan hier af, dus van den 12en Juli tot en met den 16en Juli,
waarop de colonne Bekara bereikte, moest uitgezonderd de kleine
hoeveelheden rijst en paddie die men af en toe in enkele kam
pongs vond, zooals bv. te Litong, de troep zich uitsluitend met
ketella voeden en soms met in ruime hoeveelheid verstrekt
varkensvleesch. Onder gewone omstandigheden evenwel bestond
de hoofdvoeding van militair en dwangarbeider per man en
per dag uit 6 ons rijst, aanvankelijk te Kong de witte, latei-
zoo goed als altijd de roode variëteit. Deze witte rijst was
van af Lho-Seumawé voldoende voor de voeding tot aan boven
genoemde kampong, terwijl daarna steeds de voorraad werd
aangevuld door zelf de paddie door dwangarbeiders te doen
stampen; was er weer voldoende hoeveelheid verzameld, dan
kon de tocht worden voorgezet. De hoeveelheid van 6 ons per
dag en per man kon zeker ruim genoeg genoemd worden.
