140
maken vele slachtoffers, vooral onder de kinderen; vele Gajö's
dragen dan ook de zeer duidelijke litteekens van het doorstaan
dezer ziekte; één patiënt zag ik, die tengevolge van dit lijden
het eene oog (phthisis bulbi) verloren en op het andere eene
groote iets excentrisch gelegen macula corneae had. Met ade-
noide vegetaties werd te Koetö Rajang een kind door mij ge
observeerd; dit patiëntje zoude tevens aan vallende ziekte
(poengoer babi) lijdende zijn, hoewel de beschrijving van het
symptomencomplex meer aan hysterische aanvallen deed denken
het kind had de voor bovengenoemd lijden zeer karakteristieke
gelaatsuitdrukking. De benaming poengoer babi varkens-
slachten zoude daarom gekozen zijn, omdat een geslacht varken
in zijne laatste stuiptrekkingen dezelfde bewegingen zoude
maken als iemand die een aanval van epilepsie krijgt.
Blaassteenlijden (sakit karang) komt zoowel bij oude als jonge
personen voor, waarbij soms steentjes tot boontjes-grootte worden
geloosd. Naast dit blaaslijden schijnt nog eene andere ziekte
bekend te zijn, waarbij bloed, zonder meer, geurineerd wordt.
Icterus schijnt af en toe voor te komen.
M. Y. en syphilis worden beslist ontkend bij de bevolking
aanwezig te zijn; verschijnselen van laatstgenoemde ziekte
konden bij vele speciaal daarop onderzochte personen door mij
niet aangetoond worden.
Framboesia tropica (hajap), tinea imbricata, herpes tonsu
rans werden door mij niet gezien, wel verscheidene kinderen
lijdende aan scrophulose, terwijl eene vrouwelijke patiënt voor
haemoptoe geneesmiddelen vroeg.
Ascariden (kitol) schijnen vooral bij kinderen veel voor te
komen, het behept zijn daarmede noemt men „moekitöl"ta
enia solium schijnt niet bekend, oxyuris vermicularis (kimon)
daarentegen wel.
Milt- en leververgrootingen werden bij enkele kinderen door
mij aangetoonddeze hadden ook meerendeels een meer of min
cachectisch uiterlijk. Het viel mij bijzonder op dat, niettegen
staande de groote onzindelijkheid en lichamelijke onreinheid
der Gajö's, bij hen zoo bijzonder weinig huidziekten zijn waar
te nemen, althans bij de personen door mij gezien.
Wat het verloskundig deel betreft, het volgende: