141
De zwangerschap wordt bij de Gajö's met maanden berekend.
Miskraam (sërèpie) schijnt nog al eens voor te komendat
.de moeder tengevolge daarvan komt te overlijden is zeldzaam.
Na de bevaling wordt de navelstreng afgebonden met den
zoomrand van een Gajö'sche sarong, waarin drie soorten van
draad aanwezig moeten zijn nl. roode, witte en zwarte; de
afbinding geschiedt enkelvoudig dicht bij den navel van het kind,
daarna wordt de navelstreng met eene scherpkantige bamboe
doorgesneden. De assistentie bij de bevalling wordt verleend
door de zoogenaamde vroedvrouw (bidén), gelijkwaardig met
de Inlandsche doekoen. Bij voetliggingen wordt door haar tweeër
lei hulp verleend, nl., of ze geeft inwendig een drankje te ge
bruiken, of ze oefent voorzichtige tractie uit aan één of beide
beentjes van het kind; dat deze voetextractie wel eens mislukt,
zoude volgens de bidén, die mij deze inlichtingen verschafte,
niet voorgekomen zijn. Bestaat er eene vastzittende placenta,
dan wordt nimmer eene uitwendige expressie op den fundus
uteri uitgeoefend, zooals de inlandsche doekoens zulks gewend
zijn te verrichten, doch de bidèn vat met de rechterhand de
navelstreng, spant deze aan, gaat met de samengevouwen linker
hand langs die streng langzaam in de vagina omhoog, door het
geopende halskanaal heen naar hare insertieplaats aan de pla
centa in de baarmoeder en nu trekken beide handen voorzich
tig door middel van de navelstreng deze placenta los van hare
aanhechtingsplaats. Dat eene moederkoek op deze wijze wel
eens niet loslaat, schijnt niet voorgekomen te zijn, evenmin dat
inversio of prolapsus uteri met heftige, letale bloedingen wel
eens daarop volgden. Bij deze manueele placenta-extractie wordt
de indringende hand nimmer gereinigd, sterfgevallen aan mo
gelijk op deze wijze veroorzaakte kraamvrouwenkoortsen waren
aan onze verloskundige autoriteit niet bekend. Toen ik laatst
genoemde vroeg, hoever zij wel eens haar arm door het barings
kanaal naar binnen gewerkt had, toonde zij mij een plaats aan
op ongeveer het midden van den onderarm.
Een hydrocephalus was nimmer gezien, wel tweelingen nooit
drielingen.
Na de bevalling gaat de kraamvrouw zich den volgenden dag
in de rivier baden en legt zich daarna gedurende 44 dagen naast
