142
een haardvuurtje „dapoer" neer daarom noemt men het kraam
bed ook „sakit dapoer".
De zwangere bevalt in een apart kamertje, afgescheiden van
de andere woonhokjes; onder het huis wordt bamboe opgesta
peld om honden, kippen en ander gedierte te weren, zoodat de
bevalling rustig kan verloopen. De man mag na den partus
de vrouw en 't geboren kind bezoeken.
In kampong Padang was ik in de gelegenheid eene vrouw
te onderzoeken, lijdende aan lepra mutilans. Bij navraag bleek
de infectiebron gezocht te moeten worden in het huis van ha
ren oom, wiens vrouw aan deze ziekte lijdende was en waarin
patiënte, als klein kind opgenomen, hare kinderjaren had doorge
bracht. In hare naaste familie, bij zusters en broers, waren geen
gevallen van lepra bekend patiënte zelf is gehuwd en heeft geen
kinderen. Volgens hare mededecling zouden vroeger in genoem
de kampong Padang vele lepralijders geweest zijn, in de laatste
jaren daarentegen slechts ééne lijderes, die in het huis van den
Rödjö Tjèk vertoefde, later werd uitgeworpen en sinds dien
afgezonderd in het gebergte leefde. Het is eene vaste gewoonte
bij de Gajö's om, zoodra bij een persoon lepra geconstateerd
wordt, hem of haar het verder verblijf in de stamkampongs te
ontzeggen, hetgeen zeker eene aanwijzing is dat deze ziekte
door hen voor besmettelijk wordt gehouden. Volgens mededee-
ïing van genoemde lijderes zouden in de omgeving van kampong
Pasér nog al gevallen van lepra voorkomen. Haar lijden zelf
zoude 5 jaar bestaan hebben, doch uit de verschijnselen die
zij aanbood, o.a. het gemis van alle vingers en een deel van
den metacarpus van de rechterhand, de zeer belangrijke atrophie
der interassei van de linkerhand, de typische klauwhand, de
totale anaest hesie van beide voeten en onderbeenen tot aan
de knieën, kon worden uitgemaakt, dat de ziekte reeds van
ouderen datum moest zijn.
Te Padang werd ook nog een krankzinnige in 't blok aan
troffen gewoonlijk is een der voeten door een rond gat in een
dikke plank of balk gehaald.
Even buiten kampong Akol werd een vergevorderd geval van
lepra mutilans gezien, de zieke was eveneens uit de samenleving-
verbannen.