145 vuldig voor; zijn het donkere pigmentvlekken op diezelfde plaat sen, dan noemt men zulks „këdal andjing". Ichthyasis (tjëbang kalën) is vrij zeldzaam, lepra (tjabak) even eens; mijn zegsman althans wist mij geene kampongs op te noemen waar lijders aan laatstgenoemde ziekte verblijf hielden. Ook bij de Alassers heerscht de regel alle lepralijders, zoodra de ziekte vastgesteld is, uit de kampongs te verbannende ziekte wordt voor besmettelijk gehouden, de lijders mogen niet huwen. Pasgeborenen met lepra verschijnselen waren niet be kend. Op mijne vraag hoe men zich voorstelde dat deze ziekte verkregen kon worden, bleef de gevraagde mij het antwoord schuldig; zulks was onbekend. Visch (theorie Hutchinson) wordt hier alleen versch gegeten uit de groote boven Singkèl-rivier. Herpes tonsurans (koedil) komt veel voor; afdoende genees middelen daartegen kent men niet. Ulcera venerea, hier wel bekend, noemt men „sakit palang". Loozing van bloedurine bij vrouwen heet „sakit rëdjën", bij mannen daarentegen, dikwijls met loozing van kleine steentjes of gruis gepaard, „sakit karang", terwijl de menstruaal-bloeding bij vrouwen „moeda boelan" genoemd wordt. Ascariden (sakit oeroet) komen veelvuldig voor, orcyuris ver- micularis (sakit gëlengj bij kinderen spaarzamer; van taenia solium wist men geen voorbeelden op te noemen. Framboesia tropica (sakit nambie), zeer zeldzaam in het Gajo- gebied, komt in de Alaslanden vooral bij jonge kinderen, min der bij volwassenen, veelvuldig voor; enkele kinderen zouden er aan sterven; framboesia der voetzolen noemt men „moentjèl". Koorts, een veel voorkomende plaag, heet „maharon", ente ritis acuta (poesoei toeke), ontlasting met bloedafgang gepaard, „mëtjingken darah", cholera asiatica (taun) komt soms epidemisch om de 4 a 5 jaren voor. Penoe (pano) komt veel voor; lepreuse panoe schijnt men hier niet te kennen. Omtrent verloskundige zaken kon ik de volgende gegevens verzamelen. De vroedvrouw (bidèn), waarvan er in grootere kampongs 2 a 3 of meer zijn, helpt bij elke verlossing; verloopt deze nor- Bijl. 15 10

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indische Militair Tijdschrift - Extra Bijlagen | 1905 | | pagina 399