89
Tapan ligt op een afstand van ruim 27 palen van het strand
en is langs een vrij goeden weg, grootendeels door een oerbosch
loopende, te bereiken of wel per prauw langs de rivier stroom
opwaarts, waartoe 3 a 4 dagen noodig zijn; de reis van Tapan
naar Pasir Ganting daarentegen, stroomafwaarts, vereischt slechts
10 a 12 uur.
Ongeveer 9 uur 's morgen werd afgemarcheerd, de trein met
378 dwangarbeiders, waarbij 4 soldaten-ziekenverpleger met tas-
schen waren ingedeeld, zou spoedig volgen. Na een marsch van
2^ uur werd Indrapoera, de standplaats van den Controleur,
bereikt en daar halt gehouden om den trein op te wachten.
Eerst 's namiddags 3 uur kon de tocht worden voortgezet.
Na een uiterst vermoeienden marsch, te vermoeiender omdat
het spoedig zóó donker was, dat men zijn voorman niet kon zien,
moest ondanks herhaalde rustperioden, in het bosch halt gehouden
worden, daar de dwangarbeiders met hunne vrachten niet verder
konden en enkelen zeer uitgeput waren.
Door enkele personen werd evenwel om ruim 11 uur's avonds
het doel bereikt en werden eenige militairen met den Officier van
Gezondheid, daar aanwezig, tandoes, opwekkende middelen en
alle beschikbare dwangarbeiders uitgezonden om de zieken af te
halen en den trein hulp te verleenen. In den loop van den
nacht en s'morgens kwamen geleidelijk alle dwangarbeiders zeer
vermoeid te Tapan aan
Het afsluitingsdetachement, sedert November van het vorige
jaar te Tapan gelegerd, was in Inlandsche huizen midden in
den kampong gehuisvest; ook voor de dwangarbeiders waren
eenige dergelijke huizen ingehuurd.
Hoewel deze houten gebouwen slechts een beperkte ruimte aan
boden en de toetreding van licht en lucht veel te wenschen over
liet, had dit geen ongunstigen invloed op den gezondheidstoestand
van den troep uitgeoefend. Er kon trouwens niet aangedrongen
worden op ingrijpende veranderingen, daar die huisvesting slechts
van zeer tijdelijken aard was en een bivak werd gebouwd op
een afstand van Hr 20 minuten gaans buiten het centrum van
den kampong. De kampong ligt aan de rivierde afvoer van fae-
caliën en verder afval leverde geen bezwaar op; in de behoefte
aan drinkwater kon slechts voorzien worden door het rivierwater