20
Slot van het debat van den dag.
De heer Thomson
„Nu mijn laatste punt, dat misschien van eenig meerder belang is voor
de heeren, omdat het hier geldt den eersten termijn van een aanvrage
van twee millioen, waarover zij hun stem hebben uit te brengen.
In 1901 zijn in deze Kamer gelden toegestaan om in Indië te beproeven
een zeker soort geschut, dat hier in den Haag was uitgekozen. "Wil men
het nu doen voorkomen, dat daardoor principieel tot de omwapening van
de artillerie in Ned.-Indië is besloten, dan heb ik persoonlijk daartegen
geen bezwaar. Ik wil gaarne den Minister geld geven, om het Indische
leger in staat te stellen zich te voorzien van goed geschut. Maar ik voeg
er bij, dat er toch wel eenige bedenkingen tegen dit sustenu kunnen
worden geopperd.
Sedert 1901 is de Kamer tweemaal veranderd en kan men er derhalve
wel iets tegen zeggen, dat de tegenwoordige Kamer verplicht zou 'zijn
uit te geven een half-millioen, als eerste bedrag van een som van 2 millioen,
waartegen vroeger een Kamer in beginsel geen bezwaar had gemaakt.
Intusschenik herhaal het dit laat mij vrijwel koud: ik zeg, dat
ik gaarne geld zal geren, maar het is niet juist, wat hier wordt voor
gesteld, dat het geschut nog hetzelfde is als dat waarvoor in 1901 geld
voor een proef is toegestaan.
Het geschut waarover het thans gaat, is geheel anders. Dat was een
kanon met veerspooraffuit en een kaliber van 7 c. M., terwijl thans zal
worden ingevoerd een kanon met terugloop en 7-|- c.M. kaliber.
Nu tracht de Minister dit te verbloemen. In de Memorie van Antwoord
lezen wij hieromtrent
„Het naar Indië ter beproeving uitgezonden materiaal was eensdeels
met veerspooraffuit, anderdeels met kanonterugloopaffuit uitgerust.
(Dit is al niet juist, eerst later is die tweede soort uitgezonden, daarvan
was in 1901 geen sprake) Op dat laatste systeem is de keuze gevallen.
De commissie in Indië verklaarde daaromtrent, dat de samenstelling der
verschillende hoofd- en onderdeelen eenvoudig en solide, de behandeling
gemakkelijk, de bediening eenvoudig en spoedig aan te leeren is; dat de
ballistische waarde hoog moet worden aangeslagen en het materiaal waar
borg geeft voor groote duurzaamheid.
In verband echter met de oplossing van het remontevraagstuk in dien
zin, dat de bereden-artillerie met Australische paarden werd geremonteerd,
kon tot een zwaarder voertuiggewicht worden overgegaan, zoodat men
zich niet meer behoefde te beperken tot een kaliber van 7 c.Mweshalve
in overweging werd gegeven geschut aan te schaffen van geheel hetzelfde
type als het uitgezonden proefgeschut, maar van een kaliber van 7,5 c.M.