36
Couronne, dat het niet was het gesehut van Creusot, maar geschut dat
in de Fransche Staatsfabrieken was aangemaakt.
Reeds het eerste door den Minister genoemde land is niet juist in het
debat gebracht, Bulgarije werd vermeld als een van de landen die gedu
rende de laatste jaren bij Krupp zijn terechtgekomen.
Wanneer men ziet de „Mitteilungen über Gegenstande des Artillerie-
wesens," Heft 8 en 9 van dit jaar, dan kan men daarin lezen, dat
De heer Idenburg, Minister van Koloniën: Bulgarije is bij Schneider.
De heer Thomson: Dat wilde ik juist zeggen, de Minister heeft hier
een onjuiste mededeeling gedaan. Men leest toch, dat Bulgarije in het
jaar 1905 bij Schneider en Creusot had besteld: 81 veldbatterijen, en bij
Krupp 9 bergbatterijen. Die zijn in 1907 afgeleverd. Toen had Bulgarije
behoefte aan meer berggeschut, en terwijl het ervaring had van Krupp
en van Creusot bestelde het daarop zijn nieuwe geschut, de 9 bergbat
terijen weer bij de firma Creusot. Andere kanonnen, die Bulgarije tevens
noodig heeft gehad, o. a. niet minder dan 9 houwitserbatterijen van 10|
c.M. zijn evenzeer bij Creusot besteld.
Wat Denemarken betreft, daaromtrent zal ik geen inlichtingen geven,
omdat, wanneer ik de bestellingen aan de firma Krupp door Denemarken
gedaan bespreken wilde, ik onmogelijk geheei objectief zou kunnen blijven.
Yerder heeft de Minister Italië, Rumenië en Turkije genoemd. Ik
vestig er de aandacht op, dat niet genoemd zijn Engeland, Oostenrijk,
Rusland en Noorwegen, landen die geen geschut van Krupp hebben,
maar wel leveringen van Ehrhardt en dat dit is voor mij het belang
rijkste na het jaar 1904 geen enkel Rijk, met uitzondering van Italië,
zich heeft omgewapend met behulp vau de firma Krupp.
Na 1904 hebben alle Rijken die zich hebben omgewapend, gebruik
gemaakt van andere firma's.
Wanneer men ziet „Engineering" van '23 October van dit jaar, waarin
dus de allernieuwste gegevens voorkomen, zal men daarin aantreffen, dat
Bulgarije het systeem Schneider heeft genomen, na vergelijkende proeven
met Krupp; Portugal in het jaar 1904 dito. Spanje heeft het systeem
Schneider genomen', eveneens na vergelijkende proeven met Krupp, St.
Chamond en Vickers. SerVi® heeft in 1906 Schneider genomen na proeven
met Krupp, Ehrhardt en SkodaGriekenland heeft in 1907 Schneider
genomen na proeven met Krupp, Ehrhardt en Armstrong; Noorwegen had
Schneider genomen na studie van de plannen van verschillende bouwers
en proeven te Creusot en Essen, en later Ehrhardt na vergelijkende
beproevingen.
