37
Het eenige land dat na 1904 bij Krupp is terecht gekomen is Italië. Nu
moet men -wel opmerkzaam zijn, dat in denzelfden staat, die hier voor mij ligt,
staat, dat Turkije, Rumenië en Italië Krupp hebben genomen „without any
previous competitive trials," dus zonder eenige vergelijkende proefneming
met andere fabricaten. Dat kan de Engineering nu in het vervolg ook van
Nederlandsch Indië getuigen.
De bewering van den Minister geeft een geheel verkeerden indruk.
"Wanneer hij hier opgeeft een staatje van de Mogendheden die naar zijn
zeggen „gedurende de laatste jaren" bij Krupp zijn terechtgekomen,
vestigt hij een onjuiste meening.
Mijnheer de Voorzitter! Zooals uit den staat, dien ik voor mij heb,
ten duidelijkste blijkt, heeft na het jaar 1904 geen enkele Mogendheid
zich omgewapend met behulp van de firma Krupp; Bulgarije, Portugal,
Spanje, Servië, Griekenland en Oostenrijk (dat ook van Ehrhardt gebruik
maakte) en te voren reeds Noorwegen, hebben van Krupp niet willen weten.
De eenige Mogendheid die daarop een uitzondering maakt, is Italië,
en nu zal ik even toelichten waarom ik mij veroorloof het eenigszins
te noemen een verkeerd geplaatste insinuatie, indien men beweert dat
de Rijken, die niet bij Krupp gekomen zijn, daarvan weerhouden zouden
zijn geworden door politieke overwegingen. Waar de Minister dat in
het debat geeft gebracht, ben ik verplicht om er op te wijzen hoe het
in werkelijkheid gegaan is in die landen, die dan wèl Krupp hebben
aanvaard, en dan nog „without any previous competitive trials".
In Italië is men den overgegaan tot liet doen van een bestelling, het
sluiten van een contract met de firma Krupp zonder proefnemingenen
toen de eerste kanonnen geleverd zijn, toen eerst is er naar aanleiding
van incidenten met dit gesehut een sterke beweging in de pers tegen
Krupp ontstaan. Ik voeg er bij, dat te gelijker tijd bekend werden de
ongelukken die gebeurd zijn in Griekenland, waar ook Krupp in gebruik
was. De pers heeft niet gerust alvorens een campagne was ontstaan
tegen dat contract. Daardoor was het Parlement genoodzaakt om een
enquête in te stellen, en die enquête heeft er toe geleid, dat in proef
is gekomen ander geschut dan dat van Krupp, en hoe weinig de bedoeling
was, dat het inderdaad een concours zou zijn, blijkt hieruit, dat men
besloten heeft tot het aankoopen van stukken. Eene firma heeft zich
er toe geleend; een andere, de firma Creusot, heeft gezegd: gij kunt
een stuk krijgen, maar ik wil niet dat het ter beproeving wordt aan
gekocht. Ge kunt er vrijelijk over beschikken. Toen hebben die proeven
men begrijpe wel dat het contract te voren met Krupp geteekend
was een zeer beslist politieke beteekenis genomen. Men kan zien
waaruit dat blijkt, als men kennis neemt van „La France militaire" van
