48
eischen voldoet en waar dit nu zoo staat, geloof ik, dat wij gerust met
dezen Minister kunnen meegaan, dat een aanhouden van de zaak niet
noodig is en wij onze stem kunnen uitbrengen tegen het amendement
van den heer Thomson.
De heer Idexbueg, Minister van Koloniën Mijnheer de VoorzitterDe ge
achte afgevaardigde uit Leeuwarden heeft dezen middag in de eerste plaats
ter sprake gebracht, wat ik zou willen noemen de geschiedenis van de be
proeving. Hij heeft met eenigen nadruk verzekerd dat het geschut, dat be-
proeld is, ander geschut was dan waarvan de Kamer gesaisisseerd werd.
Het zij mij vergund de geschiedenis te reconstrueeren.
In 1901 is geschut op veerspoor-affuit naar Indië gezonden op voorstel
van een commissie van Indische artillerie-officieren die kennis hadden
genomen van de vergelijkende beproeving tussehen de stelsels Krupp,
Ehrhardt, Schneider en Cockerill en waarbij aan het stelsel Krupp de
voorkeur werd gegeven.
Dat is door Minister Cremer toentertijd medegedeeld in de Memorie
van Antwoord van de ontwerp-begrooting voor 1901. In de Kamer is
er blijkens de Handelingen over gesproken door den tegenwoordigen af
gevaardigde uit Botterdam en ook door den Minister.
Middelerwijl, nadat die veerspoor-affuit-kanonnen naar lndië waren ge-
gezonden, is de practische toepasbaarheid van het terugloop-affuit-kanon
gebleken, en zijn ook met dat systeem vergelijkende proeven in Neder
land genomen tussehen de stelsels- Krupp, Ehrhardt en Schneider. Die
proeven worden op dit oogenblik door den geachten afgevaardigde uit
Leeuwarden gedesavoueerd.
Mijnheer de Voorzitter! Ik heb het tweede rapport van de commissie
bij mij en ik heb daaruit een zeer kort extract gemaakt, dat U wel
veroorloven wil voor te lezen, omdat daaruit ook eenigszins blijkt, waarom
ik niet wensch mede te werken tot proeven met schroefsluiting.
Er zijn toen genomen schietproeven en rijproeven en daarbij bleek het
volgende:
Stelsel-Krupp.
Bij den vuurmond met kanonterugloop werd nagenoeg geen beweging
van het rad waargenomen, de vuurmond was spoedig weder in batterij
teruggeloopen door de goede werking van de reminrichting.
Stelsel-Ehrhardt.
De affuit met uitschuifbaren staart was niet zoo rustig als die met
kanonterugloop van Krupp, daar het rechterrad vrij sterk bewoog; de
affuit met niet uitschuifbaren staart was bij het schot zeer wild, de staart
drong diep in den grond en de raderen worden opgelicht.
