53
7i c.M. het kanon van het Nederlandsche leger een gewicht heeft
van 990 K. G., terwijl het geschut, dat thans gevraagd wordt voor
Indië ongeveer 950 K. G. moet wegen. Als men nu bedenkt, dat de
spoorbreedte van het Nederlandsche geschut 1.48 M. en van het Indische
1.27 M. is, dat de radhoogte is 1.30 M. voor Nederland en 1,26 M-
voor Indië, de vuurhoogte 98| c.M. voor Nederland en 90 c.M. voor
Indië, ten gevolge waarvan het schild ook smaller wordt dan is het
niet zulk een vreemde onderstelling van het legerbestuur, dat een goed
kanon van 7£ c.M. te maken zou zijn, dat niet zwaarder weegt dan
950 K. G.
Ik hoor den heer Thomson zeggen, dat het ook wel mogelijk is-
Welnu, Krupp heeft het aangenomen; de geachte afgevaardigde, die deze
voordracht bestrijdt, zegt dat het mogelijk is de Indische deskundigen
zullen uitmaken of Krupp in dat opzicht het mogelijke zal doen.
De geachte afgevaardigde is hedenmiddag nog teruggekomen op een
lijstje van Staten, die Krupp's geschut en die Schneiders geschut hadden.
Hij heeft mij min of meer verweten, dat ik, beantwoordende den geachten
afgevaardigde uit Rotterdam, het vermoeden had uitgesproken, dat er
onder die Staten misschien wel zouden zijn, die niet alleen en uitsluitend
met de technische voordeelen van het stelsel waren te rade gegaan bij
de keuze ^an hun geschut.
De geachte afgevaardigde zal wel in het oog willen houden, dat niet ik met
dit lijstje ben gekomen, maar het heb voorgelezen op grond van wat de
geachte afgevaardigde uit Rotterdam aanvoerde. Ik zeg dit daarom,
omdat ik voor mij aan zulk een lijstje niet zoo heel veel hecht. Men
moet precies weten de omstandigheden, de details van de zaak; men
moet rekenen met wat van buiten zichtbaar is, maar ook met wat er
onder ligt, om de juiste gevolgtrekkingen te kunnen maken. Ik zal
straks ook met zulk een lijstje komen, maar de heeren behoeven daaraan
niet uitermate veel waarde e hechten.
Alleen heeft het mij verwonderd, dat de geachte afgevaardigde uit
Leeuwarden afgewezen heeft mijn beroep o. a. op Duitschland. Hij
zegt: Duitschland heeft zijn geschut laten transformeeren, zijn veer-
spooraffuiten laten veranderen in terugloopaffuiten en dit natuurlijk bij
Krupp laten doen. Zou Duitschland dit hebben gedaan, die verwapening
in het Kruppsche systeem, indien het niet inderdaad goed was? Mij
dunkt in het stellen van die vraag ten opzichte van een land als
Duitschland ligt tevens haar beantwoording.
De geachte afgevaardigde uit Leeuwarden heeft er op gewezen, dat de
ongelukken in Frankrijk niet zijn voorgekomen bij geschut van Schneider,
maar bij kanonnen afkomstig uit de Staatsfabrieken, en ik meen dat de