26
behoefden te worden afgenomen, terwijl de wenschelijkheid van
verandering van den vorm van groote draagmanden aan het licht
kwam zoowel in verband met de te vervoeren lasten en om de
manden over een grooter oppervlak te doen dragen op het kussen,
als om te bereiken, dat een mand zoowel rechts als links
van het paard kon worden opgehangen.
De onderscheiding in rechter- en linkermanden is minder
practisch gebleken, vooral wanneer het opladen op een kleine
ruimte met bekwamen spoed moet plaats hebben.
Het geheel voorkomen van drukkingen zal evenwel tot de
vrome wenschen blijven behooren. De meermalen vernomen
bewering, dat de Bonische draagpaarden niet gedrukt zouden
worden, moet op een dwaling berusten. Zoowel de verzekering
van den aan de expeditie toegevoegden controleur bij het Bin-
nenlandsch Bestuur, dat hij nog nimmer een Bonisch paard had
gezien, dat niet gedrukt was of sporen van vroegere drukkingen
vertoonde, als de daaromtrent opgedane ei varingen met aan
colonnes toegevoegde Bonische of van elders ingehuurde draag
paarden, logenstraffen die bewering.
Bij onderlinge vergelijking van het gebruik van treinpaarden
met dat van dragers en van ingehuurde paarden moeten de
ondervolgende voor- en nadeelen genoemd worden.
A. Be voorcleelen van het gebruik van treinpaarden boven ge
bruik van dragers.
I. Het grooter nuttig effect. Elke drager kan hoogstens belast
worden met 20 K.G., waaronder de voeding van den drager
zelf begrepen is.
De voeding per man en per dag stellende op V/2 KG. bruto
gewicht, is het nuttig effect van een drager voor een marsch
van x dagen derhalve (20—x X ÏVJK.G. welke waarde bij toe
name van x steeds geringer wordt, om bij 16 dagen tot nihil gere
duceerd te worden. Bij treinpaarden is volgens de formatie der
treincompagnieën voor elke 3 paarden 2 man uitgetrokken,
namelijk voor 158 treinpaarden 100 treinsoldaten. Daar voor
de paarden geen voedsel werd meegenomen, behoefde dus voor
hen geen, en alleen voor den geleider gewicht aan voeding in
rekening te worden gebracht. Yoorts aannemende, dat per
