8
wanneer we slechts zorgen dat de richting van de optische as op de
twee standpunten en tevens de brandpuntsafstand van het ^be
zigde objectief bekend zijn. Gesteld bijv. dat het fotografisch
beeld van een terreinvoorwerp zich 5 c. M. zijwaarts van het
midden vertoont en de brandpuntsafstand 25 c. M. bedraagt dan
wordt de grootte van den hoek tusschen de gevraagde richtingen
en de hoofdrichting (nl. die van de optische as) afgeleid uit haar
tangens 1/5), aannemende dat de plaat tijdens de opname
vertikaal heeft gestaan.
De fotograminetrie, zooals die reeds sedert meer dan 60 jaren
is toegepast, kan dus beschouwd worden als een gewone voor-
waartsche insnijding", zooals wij die in de landmeetkunde hebben
leeren kennen.
Als een groote vooruitgang moest worden beschouwd de
toepassing der stereoscopie op de fotogrammetrie. De
lichtstralen uit een punt naar onze beide oogen vormen samen
een kleinen hoek (den zg. parallactischen hoek), welke des te
grooter ,s naarmate de afstand kleiner wordt. Het stereoscopisch
e eet wordt nu bepaald door den indruk van diepte, of anders
gezegd van het relief van het landschap. Voor normale oogen
(op onderlingen afstand van 65 m. M.) houdt het s'ereoscopisch
effect op bij een parallactischen hoek van circa 30 sec overeenko
mende met een afstand van 450 Meter. Sommige waarnemers
bereiken een hoekje van minder dan 10 sec., d. w. z. zij kunnen
stereoscopisch zien tot op een afstand van 1200 tot 1500 M.
Met behulp van vergrootende lenzen kan het stereoscopisch
effect evenredig vergroot worden, omdat de afmetingen van de
voorwerpen, dus ook de parallactische hoeken, grooter worden
Voorts kan ook de oogafstand kunstmatig worden vergroot door
het gebruik van 2 prisma's, zooals die in de prismakijkers van
Zeiss. Wanneer wij nog verder gaan en bovendien een inrichting ma
ken, waarmede wij de grootte van den tophoek kunnen meten
zijn we in staat den afstand tot het bewuste punt te bepalen. Dat
is, in 't kort gezegd, het beginsel van de afstandsmeters, zooals
de stereoscopische van Zeiss, de invert-telemeters en de
coïncidenz-telemeters.
In den afstandsmeter van Zeiss zien wij in het gezichtsveld een
perspectivisch geziene schaalindeeling, die als het ware in het
terrein een rij palen met afstandsgetalien afbakent, welke gele
genheid geeft voor den waarnemer, vooropgesteld dat het^ste-
