15
mers veelal in hooge mate kunnen verlichten en zoodoende de
opneming' kunnen bespoedigen.
Het tot dusverre steeds sterk gevoelde bezwaar, dat onze
zwaar beboschte terreinen in de koloniën zich niet goed leenen
voor toepassing van de fotografie ten dienste van kaarteeringen,
geldt slechts in geringe mate voor de hier beschreven methode,
omdat het beeld van het terrein in den stereoscoop een beter
perspectivisch inzicht geeft dan met het bloote oog of zelfs met
het gewapend oog wordt verkregen. Toegevende dat het niet
mogelijk is de hoogtelijnen in zulke terreinen, waar de begroei
ing den bodem geheel onzichtbaar maakt, met zoo groote nauw
keurigheid te teekenen als bij kale rotsachtige bergpartijen, dient
er toch op gewezen dat dit bezwaar zich bij de gebruikelijke
arbeidsmethode in noe sterkere mate doet gevoelen.
De tranches volgens de mechanische methode met den autograaf
geconstrueerd verdienen dus ook in beboschte partijen zeer zeker
belangrijk meer vertrouwen, dan die welke thans door den op
nemer op grond van enkele door insnijding bepaalde punten
worden gevonden. Bovendien zijn er toch ook in Nederlandsch-
Indië veel berglandschappen, waar de terreinvormen zeer duidelijk
in het oog springen, bijv. in het Oostelijk deel van den
Archipel.
De uitspraak van den Luitenant-Kolonel bij het Militair
Geographisch Instituut te Weenen, KARL KORZER (Mittheilungen
XXX111 Band 1913 blz. 166) dat een behoorlijk ingerichte dienst
ten behoeve van de opnem ng en kaarteering van een land
noodzakelijk de stereo-autogrammetrie, naast de andere
methoden van terreinopneming, zal moeten toepassen, geldt ook
voor onze kolonie en wel in nog veel sterker mate dan voor de
Europeesche landen, waarvan reeds overal meer of minder goede
kaarten bestaan.
Mij rest thans nog U een kort overzicht te geven van de ver
dere uitbreiding van de fotogrammetrie, nl. het maken van kaarten
met behulp van luchtfoto's.
Ik toonde U reeds aan dat de toepassing van de te rre stri sch e
fotogrammetrie, d.w.z. die waarbij de foto's van uit vaste stand
punten worden genomen, uit den aard der zaak slechts beperkt
kan zijn, omdat ais onafwijsbare eisch moet worden gesteld dat
het op te meten terrein o v e r z i c h t e 1 ij k is, m.a.w. dat er een
