17
bezwarende factoren. Als ik U geheel wilde verk'aren hoe de
moeilijkheden worden overwonnen, zou ik geruinren tijd Uwe
aandacht in beslag moeten nemen en mijn toevlucht dienen te
nemen tot vergelijkingen van den vierden graad, Taylor'sche
reeks en differentiaalformules. U zult wel goedvinden dat ik die
verklaring achterwege laat en volsta met slechts een enkele
opmerking terzake temaken en een der wijzen van uitwerking aan
te geven. Voor het „uitmeten" van een cliché heeft men beslist
noodig de ligging en hoogte te weten van minstens 3 op de
plaat voorkomende punten. Daaruit worden dan afgeleid, met
behulp van de evenvermelde ingewikkelde formules of wat
eenvoudiger is, volgens een benaderingsmethode, de coördinaten
van de standplaats en vervolgens de helling en de zijdelingsche
draaiïng van de optische as. De bewuste plaat wordt nu in zijn
juisten opnamestand neergelegd en op brandpuntsafstand
daartegenover een objectief opgesteld. Als nu achter het cliché
een lichtbron en tegenover het objectief een theodoliet wordt
geplaatst, dan wordt het mogelijk de horizontale en vertikale
hoeken van de uittredende lichtstralen direct te meten. Het is
zonder meer duidelijk dat dit juist de hoeken zijn, die men
voor de kaarteering van het bewuste terreingedeelte noodig heeft.
Ziedaar in het kort de g^ng van zaken bij een der methoden
voor het verwerken van luchtfoto's tot kaarten.
Wat te voren door mij in het algemeen is gezegd over het
nadeel van uit foto's samengestelde kaarten, dat zij vaak zeer
onvolledig zullen zijn, geldt slechts in zeer geringe mate, indien
de opname uit een vliegtuig heeft plaats gehad. Wanneer men
de vliegrichting zoodanig kiest, dat men telkens een bepaalde
strook fotografeert en de strooken gedeeltelijk over elkaar heen val
len, behoeven gapingen niet voor te komen. Aan het begin en aan
het eind van de opneming dient men dan de onderlinge ligging van
3 punten door driehoeksmeting of op andere wijze te bepalen als
grondslag voor de kaart. Bij uitgestrekte landstreken behoort
als controle op de schaal van de kaart die meting ook op enkele
meerdere plaatsen te geschieden. Als eindresultaat kan men dan
een aaneengesloten kaart van het geheele terrein verwachten,
welke ons een getrouw beeld zal geven van het bergstelsel, van
den loop der rivieren, van de nederzettingen der bevolking.
Wanneer wij bedenken met hoe weinig moeite, betrekkelijk al-