102
danige vertraging en stoornis bij de ontscheping bracht, dat het front van
8000 yards ruim 7 K.M. dus, door nog geen 14000 man moest vastgehouden
worden gedurende eenige dagen, indien men uitsluitend rekende op X en
Bully Beach. W en V waren veel gunstiger gelegen voor wat betreft de meer
en meer doorkomende noordelijke winden (niet voor ZWwind). Daarom
werd besloten slechts 17000 man over te laten voor den laatsten nacht
met een 50-tal kanonnen, alles bestemd voor V en W. Doch op verlangen
van de marine, die inplaats van het in de bedoeling liggend gebruik van
de beetles meende jagers langs de gestrande schepen te kunnen leggen,
werd dit plan nog eenigermate gewijzigd, waarbij wel is waar X niet ge
bruikt werd, doch toch nog de laatste afdeelingen bij Gully beach zouden
inschepen1). Een en ander bracht een massa werk met zich om de detail
regeling kloppend te krijgen. Deze was in den morgen van 7 Januari ge
reed. Dien middag openden de Turken een heftig artillerievuur tot 5 uur
nam. Terwijl de beschieting op zijn hevigst was, deden de Turken 2 mijnen
springen bij Fuseliers Bluff (3.30 nam.) Aan de verbindingsloopgraven en
de telefoonlijnen had het artillerievuur veel schade toegebracht en tegelijk
bleek nu dat de Turksche loopgraven zwaar bezet waren. De Turken be
gonnen hier een aanval, (zie blz. 99).
Zooals boven reeds vermeld mislukte die aanval van de 12e divisie:
er stiesz auf sehr starken Widerstand. Aan Engelsche zijde verloor men
eenig terrein, wat begrijpelijk is, als men bedenkt dat reeds het gros der
artillerie was teruggehaald en men in hoofdzaak op steun van de marine
ïvas aangewezen. Het afslaan van een aanval kort voor d-» ontruiming was
een gunsige omstandigheid voor de Engelschen en kon bij de Turken het
idee vestigen, dat een ontruiming nog verre was.
De 8e was een mooie dag en hoewel de barometer achteruit liep, be
sloot men dien nacht de ontruiming te voltooien. De 13e en 29e divisie zouden
naar W. gaan, de 52e en R.N.D. naar V. De eerse ploeg bedroeg voor W.
4000 man en voor W. 3200; de 2e voor W. 3246 en voor V. 2795; de 3e
voor W 1596 en voor V 1611. Tegelijk met die ploeg zouden 670 man bij
Gully Beach inschepen. De le ploeg zou inschepen tusschen 7 en 7.30 nam.
en de 2e tusschen 10.30 en 2 uur nam. Voor de 2e ploeg was geen uur vast
gesteld, doch alle deelen zouden om 11.45 de loopgraven verlaten. De bij
zondere dekking voor V en W was opgedragen aan 600 man van de 29e
Divisie en 400 van de R.N.D. Maatregelen waren genomen voor het ver
nielen en verbranden van achtergelaten voorrraden, die ditmaal veel grooter
waren dan bij Anzac-Suvla, omdat tot het laatst er op gerekend werd, dat
er vertraging zou kunnen ontstaan.
Om 7 nam. werd het hoofd-kwartier ingescheept a.b. van de Triad, die
met telegraaf- en telefoonkabels verbinding had met den wal. Het inschepen
verliep overeenkomstig het plan en om 1.30 vm. kwamen de onderdeelen van
de derde ploeg aan het strand. Om 1.45 werden de dekkingsdetachementen
ingetrokken. Wegens het slechte weer had Birdwood op advies van generaal
Davies besloten zoowel X als Gully Beach niet te benutten, maar tengevolge
van de, door de marine geopperde ideeën, was later toch weer besloten
Gully Beach voor de laatste troepen te gebruiken. Het ongunstige weer deed
hier een der beetles stranden, zonder dat die weer vlot gebracht kon wor
den. Hcewel een andere gezonden werd om de manschappen, die intusschen
weer geland waren, op te nemen, besloot de achtergebleven generaal Maude,
wegens de toenemende onstuimigheid der zee naar W te marcheeren, waar
hij om 3.15 vm. aankwam, wat een lastige marsch was, omdat in alle hin
dernissen de openingen reeds afgesloten waren. Met moeite werden zij toen
in de laatste boot geladen.
Een beschieting van de achtergelaten voorraden moest de volgende
dagen worden nagelaten, hetzij wegens het Turksche artillerievuur, hetzij
wegens torpedogevaar.
Op 30 December had men de evacuatie niet eens afwachtend in
Londen generaal Monro een legercommando in Frankrijk opgedragen. Hij
verliet zijn stafkwartier te Mudros en vertrok naar Alexandrië, waar hij den
9en, dus daags na de ontruiming, zijn commando neerlegde.
1) Hier waren geen schepen gestrand en moesten dus de beetles aan de
piaren komen te liggen.