hield het hoogstens dén verdediger in zijn onderkomens, 'tot op de korte
afstanden de spreiding belette de aanvallende (landende) infanterie yetder
te steunen
Zoo is nu het vorenstaande geworden' de uitkomst van een langdurig
pa'tientiespel, mees.t een interessante bezigheid,x) vaak echter irriteer,end erj
vermoeiend door de wanhopige verwarring.
Moge ik er in geslaagd zijn daardoor anderen dien arbeid te besparen
en een zuiver beeld gegeven hebben van deze episode uit den wereldoorlog.
Zoo de opgedaneleeringen onverhoopt ons eenmaal te pas zullen komen,
dan ligge de waarde daarvan niet in de opening alleen, maar vooral ook
in den mat-zet.
Den Haag, Mei '20Januari '21.
BIJLAGE: HAMILTON'S DIARY.
i
Hier zou, doch dan in kleiner verhoudingen, toepasselijk zijn een aam-
haling uit Hudson's „The Man Napoleon": .„Seen through the distorting mists
of the great legend, which has gathered about him, Napoleon looms before
us, like the spectre of the Broeken, as a figure of almost superhuman
proportions. These mists cleared away, his stature and achievements alike
become human."
Toen de copie reeds naar den drukker was, kreeg :ik gelegenheid inzage
te nemen van Hamilton's vrij belangrijke Gallipoli Diary. Het belang
daarvan ligt minder in de strategische of tactische waarde van het boek,
dan wel in den kijk, dien het geeft op de hoogere leiding en vooral op den
schrijver zelve. Hamilton, die na den Z. Afnkaanschen oorlog ruimschoots
"zijn deel gehad heeft van Royal Commissions (Ten thousand words of
mine stand in their Blue Books), geeft dezen Generaais-raad: „In war
keep your own counsels, preferably in a note book: The winner is asked
no questions. The loser has to answer every thing."
Het boek begint reeds dadelijk met een typeerende schets van de wijze;
waarop. Kitchener de opdracht verstrekte. De aanwijzing van de 29e Divisie
was een extraatje: division de luxe, a loan. Callwell kwam het bureau
binnen met het Grieksche staf plan, dat 150.000 man noodig oordeelde
voor een landing op de N.W. kust van het Z. deel -tegenover Kilid Balrr.
Kitchener vond de helft voldoende. Op een landing werd overigens weinig
gerekend: „Supposing, one submarine pops up opposite the town of Gallipoli
and waves a Union Jack three times, the whole Turkish garrison on the
Peninsula will take to their heels and make a bee line for Bulair."
Hamilton kende het personeel van zijn staf niet, mocht zelve den chef
niét kiezen. De aanwijzing was reeds gedaan!
Landen in Klein-Azië werd niet toegestaan: „Besika baai en Alexandretta
were taboo."
De inleiding van Hamilton's Gallipoli Diary geeft een juisten blik op de
bondgenootschapelijke verhoudingen, waar Hamilton Kitchener laat zeggen,
dat Frankrijk bezwaar maakte tegen indeeling van de 29e Divisie bij
Hamilton's troepen, -in plaats van op het Westfront. „They think they
have only to drive the Germans back fifty miles nearer to their-base to
win -the war. Those, are the same fellows who used to write me saying
they wanted no New Army" en „Now they are changing their tune, but
1 am by no means sure, now, that I'll give-it to them."
1) Zoo 7\i hot vo'gende aans-eliaald uit; L' évolution de 1'esprit indigene
anx -Indes Orientales Né-rlandaises par Octave J. A. Collet: .„Plusièurs Java-
nai'g ainsi que des n è'i- germ an p-nal em har pais ont servi sens Liman, von
Sanders au cours de la defence des Dardanelles'".