J 32
Kitchener's plan, nadat de vlopt door de Dardanelkui zou zijn door
gedrongen, w-as geen landing te doen, doch Constantmopel door 'de vloot
k' doen blobkeeren niet alleen aan de zeezijde, doch door geschutvuur
ook aan de landzijde en het desnoods plat te schieten. „There would he a
revolution at the mere sight of the smoke from the funnels of our war ships."
Mocht toch een landing noodig zijn, dan moest die hier wel op de
Aziatische kust ondernomen worden, om verbinding te krijgen met de Russen.
Als Constantjnopel genomen was, (the French and the Russians will
be very jealous and prickly, meende K.) zouden de Engelschen het best
aoeu den spoorweg naar Adrianopel te bezetten en „to let the French and
Russians sing their hvmus in S. Sophia."
Over de voorbereiding was Hamilton natuurlijk weinig opgetogen. Hij
maakt de volgende geestige en typeerend juiste opmerking:' Er zouden
voor een dergelijke onderneming slechts tweeërlei bevelhebbers te vinden
zijn: een Duitsclfê of een Engelsche. De eerste, omdat hem een uitgewerkt
plan was meegegeven geworden, de tweede, omdat hij een blanco cheque
mede kreeg, geteekend John Buil. De eerste was het product van een orga-
niseerend, de tweede van een improviseerend volk.
De Turksche generaal Djewad Pacha vindt, dat er zooveel overeen
komst is tusschen zijn volksaard en de Engelschen: beide ,,are so fond of
fighting but never are ready for it."
Kitchener werd woedend, toen hem om meer vliegtuigen gevraagd werd.
tienmaal voor Gallipoli bleek de verkenning van de versterkingen op de
landingsplaatsen onmogelijk, omdat de Engelsche watervliegtuigen te zwaar
zouden zijn, om zich boven bereik vart het geweervuur der Turken te ver
heffen.
Hamilton oordeelt, dat het mijnenvegen met slecht materiaal (versleten
machines) ondernomen werd en dat met a more powerfully engined type of
mine sweeper and regular naval commanders and crews to man them, het
vlotter had kunnen gebeuren. Some of the civilian master and crews of the
trawlers have to consider wives and kids as well as V. C.
Maatregelen tot geheimhouding der plannen werden slap genomen.
De Egyptian Gazette b.v. bevatte einde Maart een artikel over de
aankomst der Franschen in Egypte en de plannen voor Gallipoli. Hamilton
schreef daarop een hrief aan den Hoogen Commissaris Mc. Mahon voor
stellende aan Kitchener verlof te vragen nu maar het gerucht te verspreiden,
dat Smyrna het doel zou zijn. Het telefonisch antwoord was, dat Mc. Mahon
er geen bezwaar tegen had dat men dit aan Kitchener voorstelde, doch H.
moest geen twist zoeken met de Egyptian Gazette, want Egypte nam geen
deel aan den oorlog! De Gazette ging dan ook kalm door met het publi-
ceeren van details.
Hamilton besluit zijn klaagzang in een toon, die wel wat al te weinig
zelfbewust klinkt voor iemand, die een opperbevel durft te aanvaarden:
„Nothing in the world to guide me beyond my own experience."
Begrijpelijk; dat Hamilton heen en weer werd geslingerd tusschen tal
van adviezen. Birdwood wilde eerst aan de Z. punt landen, doch begreep
toen, dat de Morto Baai van de Aziatische zijde bestreken kon worden.
Daarna voelde hij weer meer voor een landing ergens Z. van Tenedos.
Zijn staf prefereerde Saros Baai en Enos. Doch daar zou de marine de Z. W.
geriehte opmarsch naar de Bulair linie slechts gedeeltelijk kunnen steunen,
al had men het voordeel „.landing there pretty easily." Van af het zuiden op
rukkend kon de marine op iedere flank steunen.
Door een landing in Klein Azië zouden naar Birdwood's oordeel -
de Turken genoopt zijn hun mobiele artillerie van de Dardanellen-oevers
weg te halen. De mijnversperringen zouden dan niet meer bewaakt zijn en
konden opgeruimd worden.
Hamilton beriep zich op zijn instructie: I have no roving commission
to conquer Asia minor."
Dan was er Hunter Weston, de Ct. van de 29e Divisie, die van Malta
schreef, dat het Turksche leger op Gallipoli niet van de Bulair Istmus
afhing, doch ook.over overzeesche verbindingen beschikte. Wat betreft een
landing bij Suvla, zoo oordeelde hij de beschikbare macht te zwak om de
basis vast te houden en tevens tegen Kilid Bahr op te treden. Bij Kaap
Hellas zou de vlöot het oprukkgn naar Achi Baba kunnen steunen.
