-125
Kale nog 24 uur te bezetten, en op HamiIton's,Iverzoek keerde hij weer .met
dat .'plan terug (7.15 n.m.) naar Kum'Kale. V."
's Nachts om 12 uurkwam van Guépratte echter het sein: Toestand
te Kum Kale uitstekend, dóch d'Amade is begonnen met inschepen. ..Much
regret it is not in my power to stop.it."
Well so do I regret it, schrijft de Commander in Chief en betreurt.de
voorbij gegane gelegenheid om met een brigade meer, ook Yeri.i Shehir en
vervolgens de kustvuurmdnden te vermeesteren.
Dezelfde allés overlatende houding den volgenden morgen. Are we.tp
strike before or after daylight?
Hunter Weston is clear for day and we have made it so. (8 v.m.).
Omtrent de landing bij Suvla kan, in d.en zelfden zin, het reeds be
schrevene met enkele details worden aangevuld.
Het stafkwartier van het IXe Korps seinde 7.18 v.m., dat van' gevan
genen vernomen was, dat geen Turksche versterkingen waren aangekomen.
Er stond vermoedelijk maar een regiment tegenover den Eng. linkervleugel.
Om 4.20 nam. seinde H. aan Stopford om meer berichten en maande
hem aan de blijkbaar bestaande verrassing der Turken direct te benutten.
Voor het op 8 Aug. om 2,11 v.m.,' ontvangen bericht van Stopford
zij verwezen naar de aanteekeningen op de Suvla^schets. Om 5.10 zou
Yilghin Burnu bezet zijn. (Zie het optreden van Hill1).
Tegen den middag begon H. ongerust te worden, om 11.30 seinde hij,
hem óm 12 uur de Arno te zenden. Door een of ander misverstand Jiep dit
in de war en eerst om 4.15 was de Triad beschikbaar om Hamilton naar
Suvla te brengen.
Er was om 10.50 v.m. een tweede telegram van Suvla ingekomen, dat
in vage termen de opstelling van Hammersley seinde, as to the credit due
to anyone, zooals op de schets is aangegeven.
H. kon er niet voldoende gegevens aan ontleenen (to form any opinion
of my own), but every soldier will understand, that it was up to me to
respond: „You and your troops have indeed done splendidly." Daarna ging
hij zelve naar Suvla aan boord s.s. Triad. Evenals óp den dag der eerste
landingen was de verbinding van het stafkwartier met de ageerende troepen
verward en gebrekkig.
Keyes had aan H. geseind, dat hij hem noodzakelijk moest spreken en
vroeg: „Zal ik naar Kephalos komen of komt u naar Suvla?"
De overste Aspinall (G. S.) had geseind: „Feel confident that golden
opportunities are being lost and look upon the situation as serious."
Het eerste telegram is niet, het tweede pas den volgenden morgen door
Hamilton ontvangen.
Het behoeft weinig betoog, dat een verbindings- en berichten dienst met
de grootste zorg moet worden georganiseerd en de werking voortdurend
gecontroleerd. Deze voorbeelden van Gallipoli zijn waarschuwende lessen
voor onzen radiodienst, wanneer wij uit onze zwakke land- en zeemacht
willen halen wat er te halen is.
Het relaas in H.'s dagboek is een uitvoerige beschrijving van den
door mij geschetsten toestand. Stopford maakte bezwaar tegen een aanval,
b.a. wegens watergebrek. Hammersley daarentegen zeide, dat 'ér geen
stagnatie in de voorziening was, doch hadandere bezwaren. Hamilton
meende, dat de geheele 32e brigade bij Sulajik was' (inderdaad waren daar
slechts 2 bataljons en waren de 2 andere op hoogte 70 bij Scimitar Hill,
wat H. pas 2 jaar later vernam.. Hij beval de heuvelkam te nem.en, wat
Hammersley zou'doen. Daarop keerde H. terug naar de Triad (6.30)'.
H.'s boek is vol klachten (met. cijfers, die ik hier 'niet. behoef ovgr
>te nemen toegelicht) over den slechten aanvoer van munitie en het uitblijven
van de noodige aanvulling voor de geleden verliezen." In Mei trad de' vraag:
„Two corps or an ally?" meer en meer op den voorgrond tot de kabinets
wisseling (aftreden van Fisher en Winston) Hamilton's vooruitzichten niet
verbeterde. Men. had in Engeland genoeg van dit avontuur. Kitchener -
ziin kennis Van het oosten in de schaal werpend wist elk plan tot ont
ij Hill is een van de vele militairs familienamen, hakend .uit Engpland's
J£olonia'e en vroegere -oorlogen, die wij in dezep oorjog aan ally fronten terug
vinden (Hüf;s Kcirpsibij Waterloo).