126
■ruiming tegen te houden (with all its dangers In the East) en seinde H.
alle pogingen in het werk te stellen de ongelukkige situatie te redden
en zoo snel mogelijk het tot een goed eind te brengen.
H. begreep daaruit, dat hij zoo weinig mogelijk moest vragen en zag
aan den anderen kant, geen kans eenig succes te behalen zonder veel te
vragen! En nu de nieuwe politieke wind. Politiek beknibbelt 'op de lands-
defensie, belemmert den bevelhebber in zijn bewegingen en is toch het begin
van den oorlog! H. doorvoelt nu K.',s positie en drukt dit zoo juist uit:
Evidently he must now be sitting at a round table surrounded by masked
figures.
Eerst ruim 3 weken later werden 3 nieuwe divisies toegezegd.
Hamilton wist geen uitweg meer uit dien loopgraven winkel: „Let me
hring my lads face to face with-the Turks in the. open field, we must beat
them!"...... en dan „If only K. would come and see for himself!"
't Eerst kwam nu een Fransch plan om 3 Fransche divisies in Klein-
Azië te landen (Gouraud was er persoonlijk voor naar Frankrijk geweest.)
Hamilton, doorloopend de toeschouwer, applaudiseerde: „From bankrupt to
millionaire in 24 hours." Een basis op Mudros, een te Mytilene. Er kwam
niets van.
De Engelsche militaire attaché in Bulgarije, Napier, kwam ook met een
nieuw plan: ontruimen en landen bij Saloniki.
Bulgarije mobiliseeide: „for the sake of helping those, who do not help
themselves" schrijft H. die tegen een optreden in Saloniki was. Opk
Kitchener was daar altijd tegen geweest: het was strategisch te gevaarlijk
een legerkorps Servië in te zenden. Het heette het oude Afghanistan dilemma:
een groot leger zou verhongeren, een klein zou door den vijand opgeslokt
worden. Telkens weer komt te pas of te onpas bij de Engelschen die
herinnering aan hun koloniale oorlogen naar voren.J)
Ook was er het gevaar voor ziekten: What ever destroys my New Army,
it shall not be the Serbian lice," aldus Kitchener.
Toch kwam Saloniki zijn deel opeischen, vooral door invloed van de
Fransche politiek, die buiten H.'s medeweten een divisie weg nam. Hamilton
zag er weinig heil in: „Let no man here after talk of Dardanelles adventuies.
Mon Dieu!"
De hooge politiek" werkte storend. Andere invloeden werkten onder
mijnend "„A flow off unofficial reports from Gallipoli, pouring into the War
Office, adversely criticize the work of the the headquarter Staff. Gevolg:
K liet Braithwaite aflossen. Hamilton zag hierin een poging van K. om hem
te sauveeren. Kort te voren had K. Braithwaite tot Generaal willen bevor
deren. Hamilton het moet tot zijn groote eer gezegd worden sprong
voor B. in de bres: „My confidence in that officer is complete" seinde hij.
Dan iets anders beproefd. De Algemeene Secretaris seinde H. zich te
verantwoorden op obscure beschuldigingen. Krantengeschrijf van zekeren
Murdoch, een door de Australische regeering gemtroduceerd oorlogscorre-
pondent, some one, not a soldier, die een bezoek aan Gallipoli had ge
bracht: a sensible, well-spoken man with dark eyes, who said his mind was
a blank about soldiers and soldiering and made me uncomfortable by an
elaborate explanation of why his duty to Australia could be better done
with a pen then with a rifle".
H. besteedt eenige bladzijden aan dit onderwerp: te veel eer: I he loser
has to answer every thing!"
Welke ook de zwakheden en tekortkomingen van den veldheer Hamilton
den dapperen aanvoerder in den rransvaalschen oorlog, later den rustigen
stafofficier in den Russisch-Japanschen oorlog, thans den weinig krachtigen
bevelhebber in „one of England's greatest tragedies and greatest g'orles,
mede blijkens zijn eigen boek mogen zijn, het Gallipoli Diary toont, en wel het
meest aan het einde, ons „the man" Hamilton als every inch a gentleman.
November 1922.
1) Zoo aehrtfft H. van haf terrain bij Ansae: „Memorie» of the Kkjjber,
fhifrdV ttód Tfïeh can hra'rdlv yield «mijikM e?a ceflntrr so t*ngl»3 and broken
