47
Door een of andere misvatting kwamen enkele schepen van het eskader
te laat en lagen weer andere op een verkeerde plaats. Ook de artillerie-
voorbereiding begon veel te laat.
Terwijl de Askold het bombardement reeds om half zes opende, begon
de Fransche marine eerst om 6 uur de kust te beschieten.
De omgeving van Kum Kale was vlak en liep langzaam op naar Yeni-
Shehir. West van Kum-Kale lag het bij de vorige beschieting vernielde oude
fort „het kasteel van Azië. Uit den oostrand van het plaatsje stak een
kerkhof als saillant naar voren.
Een markant punt van uit zee was verder een pier ten N. van het oude
fort. Oorspronkelijk was het plan dicht hierbij te landen, maar had men
hiervan afgezien en een bocht aan de andere zijde van het fort gekozen.
Het Fransche spreekwoord: „Ordre-contre-ordre-désordre", zou thans ten
koste van vele Fransche levens bewaarheid worden. Om 7 uur, dus veel
te laat, gaf de marine het signaal tot het debarkement. Op dat uur werd
als demonstratie door de Lorraine de Besika baai gebombardeerd. Voor
Kum-Kale had de bediening van de scheepsartillerie een oogenblik veel last
van de stijgende zon. Om 8.30 v.m. kon het eerste echelon naar de kust
gesleept worden. De zware stroom en de geringe kracht der motoren in
de trekkende sloepen, veroorzaakten niet alleen belangrijke vertraging doch
torpedobooten en jagers moesten, zoo veel als het kon een handje helpen.
Het eerste echelon bestond uit 5 compagnieën en een halve compagnie
genie, en nam richting op het nieuw aangegeven landingspunt. De Askold
verleende eveneens hulp. Een harer stoomsloepen echter nam de richting
op de pier (het in de eerste orders genoemde punt). Hoewel de commandant
van de gesleepte troepen, ziende, dat dit punt onder geweervuur der Turken
stond, waarschuwde, .stoorde de Russische marineofficier zich daar niet aan.
De sloepen raakten door elkaar ten gevolge van den stroom, kwamen
tusschen de pijlers en kregen zwaar vuur. Van uit een sloep antwoordde
een mitrailleur, maar de boot werd spoedig daarop door een granaat lek
geschoten en nu begon een Turksche mitrailleur haar vuur te richten op
de inzittenden: een-gedeelte raakte te water en bereikte met moeite den
oever. De marineofficier wilde nu zijn sleep naar de Vingh-Long brengen,
doch een Fransche .stoomsloep kwam te hulp en men bereikte eindelijk het
nieuwe landingspunt. De andere sleepen, die de nieuwe order opgevolgd
hadden, bereikten den wal zonder moeilijkheden, alleen sloeg daarbij een
sloep van de Vingh-Long met Sénégaleezen om.
De gelande troepen vonden het oude fort onbezet, doch het werd onder
vuur genomen van uit Kum-Kale.
Om 10.30 v.m. werd Kum-Kale, behalve het kerkhof, genomen met
de bajonet. Tegelijk landde het 2e echelon, terwijl een vliegmachine bommen
op de schepen wierp. i
Intusschen had de demonstratie voor Besika baai het voordeel gehad,
de Turksche troepen daar te binden: die 11 Division besetzt die vorher
bestimmte Stellungen (Prigge).
Om 12 uur had de marine Yeni-Shehir plat geschoten, maar op 8 K.M.
afstand lagen de werken van In Tepe nog intact.
Aan Turksche zijde had Weber om half vijf reeds de bataljons dei-
Se divisie bij Kalvert-Tschiftlik gealarmeerd en daarmede de compagnie
bij Yeni Shehir versterkt. Men moest voorloopig nog blijven rekenen op
een landing bij Yeni-Keui en kon dus niet meer dan het noodigste naar
Kum-Kale zenden. De daar aangekomen versterkingen konden het kerkhof
behouden, zonder dat échter onder het zware artillerievuurKum-Kale
hernomen kon worden.
Om 1.30 n.m. wordt het eerste kanon aan land gebracht en volgen
dra de andere met paarden. Om 3 uur was de geheele macht geland.
klachten voor. In enkele oogenblikken en nog wel tijdens het gevecht moest
omstreeks den middag alles worden opgeruimd. De kapperssalon moest nog
geheel ingericht worden tot operatie-kamer, de hutten lagen nog vol leerwerk
en postzakken of waren een deel van den dag nog bezet met militairen, die er
met geweld uit gejaagd moesten worden. Nous avons a stériliser toute la
literie 208 draps, 2000 serviettes. Niemand werkte mee, die niet tot den ge
neeskundigen dienst behoorde, iedereen beweerde, wat anderste doen te hebben.
Men hing liever over de railing naar de artillerieuitwerking te kjjken.