58
Franschen kwamen, wat hen met zware verliezen deed terugvallen op de
2e Turksche linie.
Toch gelukte het nog met behulp van de ingezette 157e Brigade een
350 M. terrein te winnen. De strijd werd gedurende den nacht voortgezet.
Een tegenaanval der Turken, waardoor de 157e brigade, die 20 uur in touw
was geweest, tegen het aanbreken van den dag werd teruggedrongen,
maakte dien dag een tegenaanval der Engelschen noodig, waarvoor de
Naval Division werd aangewezen. Evenals de Schotten, doorbraken de
voorste bataljons de Turksche linie. „Again they ran into the barrages of
the French guns. They were cut to pieces. That a sanguinary blunder of this
kind could have taken place two days running is surely a condemnation
of unintelligent exactitude". Hetgeen 300 dooden en gewonden kostte,
terwijl heti o.i. slechts een schrale troost kon zijn „that the Turkish losses
were much havier." (Hamilton). De krachten van de expeditionaire troepen
waren uitgeput. There could not have been a more completely Pyrric victory.
Het was zelfs geen overwinning. De geringe terreinwinst bracht de
expeditie geen stap nader tot het doel. Wel was die slag de inleiding ge
worden van een maandenlange reeks gevechten om kleine terreinwinsten,
die het begrip stelling- of loopgravenoorlog bijna synoniem maken met
volhouden zonder kans op uitkomst.
Liman von Sanders moest besluiten „Sich nur auf die Verteidigung
zu beschranken", naar zijn eigen woorden luiden. Doch tevens mocht de
linie geen pas teruggetrokken worden, want, al waren meer noordelijk
betere0 natuurlijke stellingen te vinden, de verbreeding van het schiereiland
zou daar tevens een frontverlenging ten gevolge gehad hebben, iets wat
in ieder geval voorkomen moest worden.
Dat onder de aanvallers bij velen de hoop op een goeden uitslag begon
te zinken, behoeft geen verwondering te baren. De Engelsche verbindings
officier in het Fransche hoofdkwartier maakte er een rijmpje op, dat begon:
It is a long way to Achi Baba,
From just where we are!
In Mei, Juni en Juli bleef de artillerie op de Aziatische kust er mede
voortgaan van tijd tot tijd haar vuur op de landingspunten te richten (her
haaldelijk lezen we in de Fransche berichten van munitiedepots, die in de
lucht vlogen, b.v. 15 Juli 400.000 cartouches ont explosé) iets waartegen
het scheepsgeschut al even weinig kon doen als een op de Europeesche
kust geplaatste houwitserbatterij.1)
Ter zee bracht op 13 Mei een Turksche torpedoboot, een groote
Engelsche kruiser de Goliath des nachts tot zinken, door op 500 M. ge
lanceerde torpedo's. Op 22 Mei werden twee Duitsche onderzeeers ge
meld in de Aegeïsche Zee en op 15 Mei, nadat de Vengeance gemist
was werd de dreadnought Triumph, die met uithangende netten langzaam
stoomde om de Turksche stellingen te beschieten, getorpedeerd. „Lorsqu i!
sombra une clameur sauvage partit des lignes turques." -)
Den volgenden dag werd de Majestic het slachtoffer en werd de Queen
Elisabeth naar Engeland teruggezonden, uit voorzorg. De twee getorpedeerde
schepen waren beide op klaarlichten dag getroffen. Het langzame varen
tijdens het bombardement had daartoe de gelegenheid geopend De Henri V,
die dien dag de Aziatische kust beschoot, keerde onmiddellijk terug: alles
dampfte erschreckt auf die hohe See. Van Engelsche zijde werden tegen-,
ondernemingen op touw gezet. De E 11 drong onder de mijnversperring
door Wie ein Hai in einer Siidseelagiine, tummelte zich das Boot in dei
Marmora, versenkte munitions und transportschiffe und drang sogar bis
Konstantinopel vor, wo eines seiner Torpedos vor dem Marmearsenal
platzte". Natuurlijk werden deze ondernemingen met zonder verhezen hei-
11 Zoo werd het Fransche stafkwartier bij Sedd-el-Bahr gedwongen zich
in plaaats van in tenten, in gedekte onderkomens op te honden. Het werk
hiertoe, dat aan de genie op 19 Juli werd opgedragen was eerst na ongeveer
3 weken klaar: De „abris casematés" konden eerst 9 Juli betrokken worden.
Vandaar het gemopper„Le génie a travaillé avec une sage lenteur „Le genie
militaire est une longue patience".
Doch waarom die voorzorg niet eerder genomen t
2) Een eigenaardigheid van de geheele Dardanellen-onderneming was, dat
men overal uitgestrekte vergezichten hadthe battle panorama of Gallipoli.