59
haald. Zoo moeten de Franschen in de Zee van Marmora de duikboot
„Mariotte" verloren hebben.
Niet alleen de beschieting der kusten werd gestaakt, ook de trans
porten konden niet op den ouden voet doorgaan. De schepen werden ver
zameld op de ree van Imbros en in de baai van Mudros, waar steigers
moesten worden gemaakt, evenals bij Hellas en W.-baai. Een dagelijksche
dienst werd ingesteld tusschen het schiereiland en de vloot, onderhouden
door allerlei kleine bootjes. „Ces petits ravitaiileurs arrivaient régulièrement
a hauter du cap Hellès entre dix heures et onze heures du matin; non
moins régulièrement les batteries de la cote d'Asie qui guettaient leur
arrivée les saluaient de quelques obus".
De bewegelijke doelen waren echter te klein. Tegen torpedo's be
schermde hen de geringe diepgang. Het was echter een geweldige last en
vertraging.
De vloot kwam „buiten de haakjes" en men begon marine geschut aan
land te brengen. Volgens L. v. S. echter is de invloed der duikbooten van
weinig belang geweest.
Op 16 Juni constateerde L. v. S. dat de Engelschen weer „ganz unge-
niert mit ihren groszen Transportschiffen ihre Truppen verschieben". Den
volgenden dag beg-onnen de groote oorlogsschepen weer met hun vuur
een werkzaam deel aan den strijd te nemen, zooals voor het verschijnen
der duikbooten, speciaal op 29 Juni. Het succes had een maand geduurd.
Daarna kon de aanvaller alle denkbare middelen tegen onderzeebooten
in toepassing brengen. Volgens L. v. S. is daardoor „jeder Erfolg gegen die
feindliche Flotte bis auf die Torpedierung eines Transporters1) versagt
worden!"
Hij noemt de voorstelling in de Duitsche couranten, dat door de onder
zeeboot „de ruggegraat van den aanvaller" gebroken wordt, „ganz irrtüm-
lich" en een der oorzaken van de verkeerde waardeering van den duikboo-
oorlog.
Deze uitlating van L. v. S. moet op verkeerde gegevens berusten.
Zwaar artillerievuur werd ook afgegeven door aan land gebracht geschut
en verder door monitors; a most sensible type of craft, able to defy the
submarines. The guns of the navy would again lend the army valuable
assistance. De landing bij Suvla2) geeft overigens een voorbeeld van den
invloed van de duikbooten op het troepentransport.
Later kwamen wel schepen voor de kust, maar heel voorzichtig. De
ingang van Suvlabaai b.v. werd afgesloten door netten „with a trawler
patrol".
Voor zoover netten te kort kwamen of stuk waren, gebruikte men
„dummy floats, put down to make believe the nets were there". Wei
schijnt daarentegen op het traject tusschen Mudros en Alexandrië meer
gelegenheid tot torpedeeren van schepen geweest te zijn vooral magazijn
schepen en kolenbooten) dan waarvan gebruik gemaakt is door de duikboot
commandanten, hoewel een door majoor Prigge opgemaakt lijstje meer
successen (een 20 tal) vermeldt, dan L. v. S.
De nu volgende periode (uitsluitend stelling oorlog) is van weinig
belang voor het doel, waarmede deze studie geschreven werd. De behan
deling daarvan kan dan ook zonder bezwaar achterwege blijven, te meer
waar het een tijdvak betreft uit de geschiedenis der tactiek van den stelling
en mijnoorlog, dat reeds snel door moderner vormen is achterhaald.
Meer belang zullen ons de pogingen inboezemen, door Hamilton aan
gewend, om langs andere wegen tot zijn doel te geraken.
XVIII. DE NIEUWE PLANNEN.
Reeds op 13 Mei had de generaal Hamilton een telegram naar Enge
land gezonden, waarin hij de hoop uitdrukte, dat de 29e Divisie op sterkte
zou gehouden worden. Het was tot dusver bij het Engelsche D. v. O. regel
geweest, bij expedities 10 boven de benoodigde sterkte gereed te maken,
bestemd om meegezonden te worden als aanvulling voor de eerste ver-
1) De Fransche stoomer Carthage, met 5000 granaten voor de 75's aan
boord.
2) Zal in hoofdstuk XXIII beschreven worden.