61
een opdracht te laten vervullen zonder hulp van meer ervaren troepen.
Hetgeen zich zou wreken.
Nog een enkel woord over de hoogere aanvoering. Het nieuwe (IX)
korps bestond uit de 10e, 11e en 13e divisie en 2 territorial divisions:
53 Welsh en 54 East-Anglian. Hamilton had omtrent het nieuwe commando
aan Kitchener geseind: „In that position only men of good, stiff constitution
and nerve will be able to do any good". Doch ancienniteitskwesties bemoei
lijkten de benoemingen. Hamilton vroeg om een der generaals, toen in
Frankrijk aan het front ingedeeld, doch men wilde dien niet missen en
eerst na het mislukken der nieuwe onderneming werd dezen (Sir Julian
Byng) het commando over het IXe corps opgedragen. Doch toen was
het te laat. Men benoemde nu een officier „with a good record," maar
die reeds eenigen tijd geen actieven dienst verricht had: Lt. Generaal Sir F.
Stopford, iemand van 61 jaren, met langdurigen dienst en ervaring in
Engeland's koloniale oorlogen in Egypte, Soudan, Goudkust1)- Na zijn aan
komst gaf Hamilton hem 8 dagen om zich aan het Zuidfront te oefenen!
Bij de benoeming der divisie-generaals hadden weinig overwegingen,
die in verband stonden met het begrip strategie of tactiek, den doorslag
gegeven. Niet alleen, dat de commandant der 10e divisie (Generaal Mahon)
in dit opzicht geen eigenschappen bezat, die zijn benoeming billijkten,
maar ook de commandant der 11e divisie (Generaal Hammersley) was
reeds twee jaren lijdende en van een slechten gezondheidstoestand, bezat
daardoor eveneens weinig besluitvaardigheid of vlotheid. Het commando
van de 13e Divisie (generaal Sham) wordt door de commissie, belast met
het onderzoek der Dardaneilen aangelegenheden, genoemd als te zijn in
goede handen: en deze was nu door Hamilton juist op het Anzac front in
gedeeld! De commandant van de 54e Divisie was reeds 60 jaar, terwijl die
van de 53e reeds op 17 Augustus ontslag vroeg, omdat hij dacht, dat
Hamilton niet tevreden over hem was en that his division might have a
better chance under an other commander." Ook hier een giving too little.
De vraag is nu, welk gebruik Hamilton zich voorstelde van die nieuwe
korpsen te maken. Begin Juli was uit Engeland de 52nd Lowland Division
aangekomen, doch na het vertrek daarvan had Rusland het oude plan, waar
van nog steeds niets gekomen was, n.I. medewerking aan de zijde dei-
Zwarte Zee, openlijk opgegeven. Daartegenover wist Hamilton, dat „several
Turkish divisions were set free for the Dardanelles." Dit waren volgens
L. v. S. „zuerst die 4 Division, dan die 13, 15, und 10 Division, also des
5 Armeekorps dessen Abtransport nach dem Kaukasus ich im Januar ver
hindert hatte." Bovendien kwam wat zware zij het ook oude artillerie
uit Constantinopel.
De eerste afdeelingen van de gezonden 3 Inf. divisies en 2 Territoriale
Divisies kwamen 10 Juli te Mudros, de laatste 10 Augustus.
Hoewel door de verschijning der duikbooten de heerschappij ter zee be
langrijk verminderd was, kon toch de geheele toestand het best vergeleken
worden met een veldslag te land, waarin de reeds gelande troepen de vast
houdende en de komende versterkingen de beslissende groep vormen. Van
een inzetten dier troepen in het zuiden, dus van een louter versterken dei-
vasthoudende groep, kon natuurlijk geen heil verwacht worden, omdat daar
geen gelegenheid voor uitbreiding was en doorstooten in front moeilijk, zoo
niet ondoenlijk zou zijn.
Een landing van het IXe legerkorps op de kust van Klein-Azië zou
krachten van Gallipoli tot zich trekken en stelde de vernietiging van de
hinderlijke kustbatterijen aldaar in het uitzicht. Maar de verbindingen met
de landingsplaats zouden bij toenemend succes ook toenemende zorgen
en bewaking eischen. Bovendien was de troepenmacht te klein voor een
dergelijke splitsing, ook al waren thans veel Turksche krachten van Azië
naar Gallipoli. overgebracht.
Een landing in de golf van Saros bij Enos of Ebrye om van daaruit
de landengte van Bulair te nemen, werd vooral door Admiraal de Robeck
onuitvoerbaar geacht wegens het duikbootengevaar en den grooten afstand.
1) Cbef van diens Staf was gen. Eeed. „The combination (belangrijke
factor) of Stopford and Eeed is not good; not for this sort of job" schrfjft H.
op 11 Juli.