82
u Den geheelen dag was Stopford aan boord gebleven, zeggende daar de
beste verbinding zoowel met zijn ondercommandanten als met Hamilton te
hebben. Deze zond hem m den nacht van 7—8 Augustus als blijk van
™^H?Hivnpip V? n6u telesr?m: »You and your troops have indeed done
advance Hammersley how much 1 hope from his able and rapid
Het is bijzonder interessant na te gaan, hoe de verdediger het gebeurde
inzag. Volgens Liman von Sanders verkeerde Essad Pacha aanvankelijk in
de meening, dat het door hem verdedigde Ari Burnufront door nieuw ge
lande troepen omtrokken werd (in den avond van 6 Augustus). Men was
aan 1 urksche zijde reeds lang op een hernieuwde landing voorbereid, zoodat
üie misvatting verklaarbaar was. In den loop van den nacht bleek echter
cal Anzactroepen langs de kust naar het noorden trokken, (een der reeds
in het vorige hoofdstuk beschreven 4 colonnes onder Godley).
De eerste berichten bereikten het hoofdkwartier van het 5e Turksche
leger om 9 uur s avonds. Dat kunnen niet anders geweest zijn dan mel
dingen omtrent de Anzac-bewegingen langs het strand (het door L. v. S. op-
gegeven uur lijkt ook daarvoor wel wat vroeg) nog voor de verrassing van
J^ost No. 3 welke bewegingen voor een landing werden gehouden.
„Sotort nach Eingang der vorgenannten Meldung wurde "von mir
ui i111 ,und 12 Division nach dem oberen Sarosgolf telephonisch
befohlen, dasz beide alarmiert würden und beschleunigt marschbereit zu
stellen seien. Ungefahr eine Stunde spater erging dorthin Befehl beide
Divisionen unverzüghch in allgemeiner Richtung auf Usun-Hissirli östlich
von Gr. Anaforta in Marsch zu setzen."
Wanneer men nu nagaat, dat er toen (pl.m. 10 uur) feitelijk nog niets
anders geschied was, dan dat de, versterking ontvangen hebbende Anzac-
groep zich begon te roeren en dus evengoed een landing bij Bulair had
kunnen volgen, blijkt het groote gewicht van de noodzakelijkheid dergelijke
berichten te kunnen controleeren niet alleen, maar tevens het groote nut van
goede gelegenheid tot snelle troepenverplaatsing. Had L. v. S. over een
spoorbaan, over een goeden weg, auto's en wat dies meer zij, beschikt
dan had die troepenverplaatsing minder tijd gevorderd en hij dus met het
geven van die order kunnen wachten. Echter kwam nu die vergissing in ziin
voordeel uit. 6 J
Essad Pacha had des avonds de 9e divisie bij Kajaltepe gealar
meerd en in N. richting gezonden (onder overste Kannengieszer). Bij
het aanbreken van den dag bereikte deze den Chanak- of Djonk-Bahir en
kodja Tsjemen Dagh (of Tepe) juist op het oogenblik, dat van de andere
zijde de Australiërs opdrongen. Zooals reeds beschreven: „the troops of
general Godley's assaulting columns were too exhausted, after their all-
night contest with nature and with the slowly retiring Turks, to be in a
position, after securing possession of Rhododendron Spur, until 9.30 a.m.
to launch a formal attack upon Chanak Bair". Bij den aanval werd overste
Kannengieszer zwaar gewond. In the mean time however the enemy was
hurrying reinforcements: die 4 division unter Djemil Bey erreicht rechtzeitig
den Kodja-Tsjemen Dagh, dien morgen (7 Aug.) aangetrokken van achter
den rechtervleugel der Zuidgroep. Beide partijen hielden elkaar in even
wicht. Dies war die erste Krisis, welche in den Anaforta Kampfen iiberwunden
war. Deze, door Liman von Sanders gebruikte naam voor het gevecht is
mede een aanduiding, dat hij in de veronderstelling verkeerd heeft, met
tioepen van de Anaforta-landing (aan Engelsche zijde Suvla-landing ge
noemd) te doen te hebben.
Wanneer het aan de Èngelschen gelukt was, de Kodja Tsjemen Dagh
te nemen, waren zij meester geworden van artilleriestellingen, van waar naar
het noorden de Anafortavlakte en naar het zuiden de Dardanellen bereikt
konden worden, beide van die ruggen grootendeels te zien.
1) L. v. S; had voor de tweede maal de Saros golf ontbloot en bovendien
op don Aziat.ischen oever slechts 3 bataljons en enkele batt.ory«n als kustbe
waking achtergelaten. Die achtergelaten afdeelingen maakten eiken dag, om
den vviand te misleiden, marschen in allerlei richtingen in het gezicht van een
knffelachen observatiepost op Tenedos. 's Nachts keerden zij weer naar hnn
vorige standplaatsen terug.