92
verleenetl: nl, dat luitenant-generaal Byng met het commando over het
lXe korps werd belast, terwijl generaal de Lisle commandant der 29ste
divisie werd.
D. HET EINDE.
Er waren nu slachtoffers genoeg gevallen, zoowel in als buiten de ge
lederen Generaal de Lisle, de factor verrassing buiten werking ziende
stond het idee van ontruiming voor. Hamilton daarentegen had naar
Londen een aanvraag om versterking gezonden. „To be repulsed is not to be
defeated schreef hij.
Naar aanleiding hiervan vergaderde het Dardanellen-Comité op 19 Aug
om de keuze te doen uit twee richtingen:
a) de onderneming opgeven;
b) zoo spoedig mogelijk versterkingen zenden, voor het slechte weer
van September zou komen.
et» i^rP.F/^nnnn00^11 waren reeds 54000 man beneden hun oorlogs
sterkte (behalve 9000 reeds onderweg of toegezegd). Hamilton vroeg nu een
totale aanvulling van 50.000 man rekende, dat de Turken 110.000 man sterk
waren.
i voor December slaagde het Comité er in, een beslissing te nemen.
In dien tusschentijd moesten de zaken dus wel door Kitchener °-ere°"eld
worden, die te veel troepen noodig had voor Frankrijk, zoodat in Augustus
Hamilton maar 290000 man kreeg, waarvan er 9000 eerst naar E^vote
moesten om afgericht te worden.
in September en October moest opnieuw de politiek de strategie te hulp
Het geheele verloop van dezen oorlog is één groote aaneenschakeling
van gebeurtenissen op verschillende oorlogstooneelen, alle in nauw ondei*
?..Ye ancl staand. Deutschland war zum Beginn des Krieges zum Angriff
im W-esten geschiitten, hatte diesen Feldzug teils ingefolge unzweckmasziger
eigenen Masznahmen teils ingefolge feindlicher Gegenwirking abgebrochen
und sich dann auf Rusland geworfen. De toestand in Rusland was een der
voornaamste motieven voor de Dardanellen onderneming, waarvan liet ver
loop dwong tot het maken van een betere verbinding van Duitschland met
lurkije, tot de Balkan veldtochten, den daaruit voortvloeienden nood van
Servie en de noodzakelijkheid voor de Geallieerden dit land te helpen Saldo-
de landing bij Saloniki.
In het kort dit overzichtje: Bulgarije zou zich bij de Centralen aan
sluiten er was nog .steeds in Griekenland een sterke pro-Duitsche partij,
'feds 3 Augustus deden de Geallieerden voorstellen aan Griekenland om
Macedonië af te staan aan Bulgarije, waartoe belangrijke concessies beloofd
weiden, o.a. Cypius zou aan Griekenland komen. De weigering van Grie
kenland werd gevolgd door een mobilisatie in Bulgarije en in Griekenland
Men bleef echter m twijfel omtrent de bedoeling der Grieksche mobilisatie,
van beide zijden weid invloed uitgeoefend. De Geallieerden deden het
natuurlijk vooikomen, alsof de toestand op Gallipoli zoo weinig ongunstig
was, dat een optreden van Griekenland of van Rumenië de overwinning zou
brengen. Les mensognes soustenus des journaux frangais (ontvangen aan
het front) trompèrent complètement le peuple anglais, a demie le peuple
fiangais et quelques neutres, mais ils firent peu d'impression sur les peuples
oalkanniques. Deze waardeering van Fransche zijde latend voor wat zij is
blijft het een feit, dat de vertoogen om Griekenland in den oorlog te betrek
ken niet gelukten. Wel vroeg Vemzeios of de geallieerden de 150.000 man
konden leveren, die volgens overeenkomst Servië zou moeten geven, in
geval van een oorlog van Griekenland met Bulgarije. Er werd bij gevoegd,
1) Typeerend weer voor de geheele leiding zjjn de versehooningen, die de
Lisle voor de Dardanellen Oommissie aanvoert voor het mislukken van zjjn
aanval gebrek aan artillerie, vermoeidheid van zjjn troep, slecht werk van
zyn staf en den homogen leeftyd van den commandant der 54e divisie (generaal
IngeIfield, die 60 jaar was.) Bovendien zeide hy op den 2len niet aangevallen
te hebben met offensieve bedoeling, doch meer in defensieven zin, om den
lurken te beletten hem aan te vallen.
