9-3
dat het geen troepen van het koloniale leger zouden mogen zijn. Het
antwoord luidde bevestigend.
Dit werd dadelijk van invloed op het Hellasfront. In den gedachten-
gang, dat men zóó niet verder kwam en dat met de versterkingen iets
anders begonnen moest worden, had de staf te Sedd el Bahr gelijktijdig
met den generaal Serrail te Parijs een plan bestudeerd van een veldtocht
in Klein Azië. Op 24 September werd de Bulgaarsche mobilisatie bekend
en den volgenden dag de Grieksche. Uit Parijs kwam toen de opdracht
d'étudier en toute hate et dans le plus grand secret, hoe van Hellas een
Fransche divisie overgebracht kon worden naar Saloniki. Op 27 Sept. kwam
de order om dans le plus bref dèlai possible een Fransche divisie te zenden.
De generaal Baillou, commandant op het Fransche front moest zich ver
staan met generaal Hamilton, die door het War Office op de hoogte gebracht
zou zijn. Wat nog niet het geval bleek, zoo dat hij zeer verrast was. Wel
had hij een order gekregen een Engelsche divisie gereed te houden, maar
niet om 'die over te brengen1)-
Den 29en begon men met het inschepen van deelen der Fransche divisie.
Den 27en besloot het Dardanellen Committee, dat no line of future
policy could be framed for the present en dat Hamilton zijn beste krachten
moest inspannen, om het veroverde terrein te behouden, hetgeen Kitchener
hem dien dag telegrafeerde.
Intusschen was de koning van Griekenland van meening, dat Bulgarije
Griekenland zou aanvallen, indien het zijn neutraal standpunt liet varen
door de landing toe te staan en verzocht daarom aan Engeland en
Frankrijk de troepen niet te zenden. Doch in het parlement verkondigde
Venizelos luid, dat Griekenland Bulgarije zou aanvallen, indien dit Servie
aanviel, zoodat een troepenzending naar Saloniki noodig was. Op een vraag
van den koning antwoordden de Geallieerden, dat_ de troepenzendingen
reeds bevolen en begonnen waren en (de uitdrukking is meer gehoord)
die beweging niet tot stilstand gebracht kon worden. Daartegenover staat
de serie van contra orders naar Kaap Hellas gezonden. 1 Oct. bevel tot
inschepen 2 October bevel geen troepenzendingen te doen, 3 October zoo
mogelijk de divisie zenden. Ook Hamilton kreeg dergelijke contra orders.
Op 7 October werd Venizelos echter ontslagen en kreeg Hamilton een
nieuwen tegenorder, doch gingen de Fransche maatregelen door.
Gedurende de maand September had Hamilton versterking gevraagd
om daarmede een nieuw optreden bij Suvla te beproeven. Versterking was
noodig of verandering in den politieken toestand, seinde hij (2 Sept.). Op
3 Sept deelde Kitchener aan het Dardanellen Committee mede, dat Frankrijk
4 divisies op de Aziatische kust wilde landen en daarom verlangde, dat bij
Hellas twee divisies door de Engelschen zouden worden afgelost. Eechter
hielden de gebeurtenissen op het front in Frankrijk en de mobilisatie van
Bulgarije de" Fransche troepen gebonden, terwijl daarna de Salomki-kwestie
,op den voorgrond trad. Daarom begon nu het Comité te beraadslagen over
ontruiming van Gallipoli. De eerste vraag was, wat Hamilton die mets
deed dan om aanvulling en versterking vragen, kon missen. (September 24).
Op 11 October heerschte er in de nu weer tot War Conutee gereorgani
seerde vergadering zoodanige verdeeldheid, dat men besloot een speciaal
uitgezocht generaal naar The Nearer East te zenden, om ratroort omtrent
den toestand uit te brengen. Daartoe vertrok de Generaal Momo op 22
October uit Engeland, die den 31 en op het schiereiland aankwam. In die
zelfde zitting was verder besloten, een voldoende (adequate) macht uit
Frankrijk te zenden naar Egypte, zoodra de pending operations on the
Western front were over,2) without prejudice to its ultimate destination.
Wat is voldoende, als men niet weet waarvoor?
prankr;ik schijnt hier de leiding te hebben genomen en 19 Octoher
deelde de Fransche gezant de ontscheping mede aan de Grieksche regeering
1) Hamilton schriift in zjin dagboek op 26 September daarover
Amen so be it! Our misririy stroke at the vitals of the enemy is to
break itself to pieces against the Dalkans. God Save the King. May the Devil
fly away with the whole of the Dardanelles Committee!! - i
2) Kan men den stellingnorlog beter typeeren, oan door zoo, te zinspelen
op een weer komenden stilstand na afloop dier hangende operatie 1
