den grooten oorlog een anonieme artillerie, welke de eigen infan terie beschoot, doch de heele troepenmacht te Kotaradja wist nog denzelfden dag met naam en toenaam wat er was gebeurd. Het verbaast mij, dat de stukscommandant niet strafrechterlijk werd vervolgd wegens het afgeven van dat schot, hoewel hij wist, dat het op eigen troepen was gericht. Ieder soldaat komt in omstandigheden, waarin hij ongehoorzaam moet zijn. De kansen op goede ongehoorzaamheid zijn niet alleen voor groote mannen als Nelson, Chassé, Von Lettow-Yorbeck wegge legd. Men behoeft daarvoor niet tactisch of strategisch te zijn onderlegd. Ook buiten de tactiek en de strategie doet zich de noodzakelijkheid voor ongehoorzaam te zijn. Zooals de Lezer zal hebben opgemerkt, heb ik ditmaal mijn voorbeelden gekozen op de onderste trappen van den hiërarchieken ladder. Men heeft mij namelijk gezegd wat hebben wij luitenants nu aan die voorbeelden van ongehoorzaamheid van veldheeren "Wij komen nooit in dergelijke omstandigheden en bovendien moet men om ongehoorzaam te kunnen zijn een volledig inzicht in den toestand hebben, zooals wij lagere officieren nooit zullen hebben. Ik moet toegeven, dat mijne voorbeelden wel aanleiding tot deze •opmerkingen hebben gegeven. Vele ervan hadden betrekking op zeer hooggeplaatste krijgsoversten, doch de voorbeelden van Kapitein Kellerman, Luitenant Lekeux en die betreffende de luitenants te Curacao en van de Zeven Provinciën konden reeds dienen om te doen zien, dat niet alleen de hoogsten in den Dienst kunnen komen te staan voor gevallen, waarin het Landsbelang ongehoorzaamheid eischt. Ieder, die in de weermacht leeft en zich de moeite geeft om zich heen te zien, komt meermalen geval len tegen waarin meerderen faalden en minderen door ongehoor zaamheid de situatie redden. Men hoort dan later niet meer over het gebeurde sprekenhet zijn ook vaak aangelegenheden van zoo weinig belang, dat er ook door de minderen niet over wordt gesproken. De hiervoren gegeven voorbeelden doen zien, dat wij allen op onzen tijd in het geval zullen verkeeren, dat wij ons moeten af vragen moet ik nu tegen beter weten in toch gehoorzaam zijn Of moet ik het belang der zaak stellen boven de gehoorzaamheid Sterker nogmag ik in dit geval wel gehoorzaam zijn en maak ik mij niet strafschuldig door gehoorzaam te zijn aan een bevel of order of voorschrift, wetende, dat daardoor hoogere belangen worden geschaad Dek je op je voorman. Wat komt men deze opvatting nog veel tegen. Men behoeft werkelijk niet zoo bevreesd te zijn voor een 13

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Indische Militair Tijdschrift - Extra Bijlagen | 1935 | | pagina 15