was dat van een regimentscommandant, die door een jongere
in de ranglijst was gepasseerd. Toen de nieuwe chef uit hoofde
van zijn betrekking bij de oefeningen van zijn regiment tegen
woordig moest zijn, kon de regimentscommandant hem niet de
plaats geven, die hem toekwam. Hij liet de gelegenheid voorbij
gaan om te laten zien, wat heilige gehoorzaamheid is. Welk een
voorbeeld had hij voor zijne officieren kunnen zijn.
Een andere regimentscommandant zag en deed het. Hij vermeer
derde de achting, die zijne officieren hem toedroegen, door zijn
voorbeeld van zelfverloochening en hoogere opvatting van gehoor
zaamheid.
Als luitenant ben ik eens in het merkwaardige geval geweest
van gedurende een paar maanden bevelen te moeten geven aan
hoogeren in rang. Men had de figuur zoo geconstrueerd, dat ik in
een aangegeven terrein bevelen zou geven namens eenen kolonel,
die zich echter niet aldaar ophield. Mijne orders moesten worden
uitgevoerd door eenige kapiteins en door een majoor. Niet allen
hebben de heilige gehoorzaamheid gezien en gepleegd, doch de
meesten wel en ik bewaar nog steeds de mooie herinnering aan de
nobele gehoorzaamheid van den Majoor der Genie de Gaay Fort
man en den Kapitein der Artillerie Perelaer, die zagen in welke
moeilijke positie ik was geplaatst en die niet alleen gehoorzaam
den zonder meer, doch van wie ik daarenboven de meest ridder
lijke medewerking ondervond.
Nog een voorbeeld van zulk een plichtsgevoel van hoogere
orde is de ongehoorzaamheid van eenen officier aan een onzer
artillerie-inrichtingen. Zooals men zich nog kan herinneren, had
ons leger een flinken tegenvaller in een groote partij geweer
kogels met koperen mantel. Deze kogels veroorzaakten aanko-
pering van den loop en als gevolg daarvan ernstige gebreken en
zelfs ongelukken. Aangezien het ging om een groote geldswaarde,
kan men zich voorstellen, dat tal van proeven werden genomen,
eerst om de oorzaken te leeren kennen en daarna om het euvel
te verhelpen. Niets mocht baten en ten einde raad gaf het Leger
bestuur opdracht de partij kogels te vernietigen, opdat zij niet
meer zouden worden gebruikt. Denkende aan de geldelijke ge
volgen, besloot de betrokken officier dit bevel niet uit te voeren,
doch het onderzoek en de proefnemingen voort te zetten. Zijn
arbeid werd met succes bekroond. Hij vond, dat de aankopering
kon worden opgeruimd, door in eiken houder 4 kogels met ko
peren mantel en een kogel met stalen mantel te verschieten.
De partij kogels was gered.
En daar is het voorbeeld van die mannen in een loopgraaf bij
Verdun. Zij hadden door het trommelvuur van den vijand zooveel
verliezen geleden, dat nog slechts de commandant in staat was
het voorterrein te bewaken. Daar ziet hij den vijand aankomen.
23