14
Bij het aannemen van liet boven in het kort ontwikkeld geconcentreerd
verdedigingsstelsel is het naar onze meening een vereischte, dat de hoofd
plaats definitief naar het binnenland verplaatst worde. Vergissen wij ons
niet, dan heeft men thans het beginsel eener tijdelijke verplaatsing in
oorlogstijd aangenomen. Maar het behoeft wel geen betoog, dat eene
verhuizing van alle departementen van algemeen bestuur, met. al het daar
aan verbonden personeel, in oorlogstijd aan zeer groote bezwaren onder
hevig zal zijn, al ware het slechts wegens het gebrek aan localiteit, dat
stellig zal bestaan op de plaats waar de hoofdstad dan op strategische
gronden wel het best geplaatst zou zijn, d. i. vermoedelijk ten Zuiden van
onze stelling achter den Toentang en bij Willem I. In het oorspronkelijk
verdedigingstelsel van van den Bosch en van der Wijck was hiervoor de
dessa Brambanan bestemddie op 38 paal ten zuiden van den Toentang
gelegen is. Zoodanige tijdelijke, altijd min of meer overhaaste, verplaat
sing van den zetel des bestuurs zal overigens in het oog der bevolking
steeds eenigzins op eene vlucht gelijkenen nog vóór dat de vijand ver
schenen is, ons prestige teil zeerste benadeelen.
K.