272
wijk, Mexico en Bohemen, volgens de rapporten van Gurlt, Neudörfer
en Esmarch zulke uitstekende diensten bewezenvoor kleine afstanden en
op minder gebaande wegen wellicht de meest doelmatige zijn.
Voor het transport langs meer gebaande wegen hebben wij op eenige
Amerikaansche ambulance-wagens gewezen, die, bij een eventuëele oorlog
o]) Java, stellig niet gemist kunnen worden. Mochten anderen lust en
opgewektheid gevoelen hunne krachten in deze richting te beproeven zoo
zou, op dit gebied, voor den Indischen soldaat waarschijnlijk iets goeds
tot stand te brengen zijn.
III.
LEVENSMIDDELEN.
De eenheid van het levend lichaam is gegrond op de onderlinge afhan
kelijkheid zijner levende deelen; geen deel van het menschelijk lichaam
is absoluut onafhankelijk van de overigen; de erfelijke beweging, die in
de stof is weggelegdraakt uitgeput door den toenemenden tegenstand,
wanneer niet door aanvoer van nieuwe stof de beweging onderhouden wordt,
want stilstand staat gelijk met dood.
Iloewel de elementaire deelen alle noodig zijn voor het evenwicht der
verrichtingen, met andere woorden voor de gezondheid, zoo zijn toch som
mige elementen van hooger beteekenis voor het leven dan anderen. Onder
deze laatste bekleedt het bloed eene zeer gewichtige plaats; het door
stroomt alle organen en weefsels, is de gemeenschappelijke voedingsbron,
en bevat de stoffenwaaruit de organen zich vormen en onderhouden
maar deze stoffen moet het bloed van buiten of door de voedsels ontvan
gen, en naarmate de stofwisseling levendiger is, naar die mate moet de
aanvoer van buiten vollediger zijn.
In het gezonde organismus wordt, onafhankelijk van de toegevoerde
levensmiddelen, in eene bepaalde tijdseenheid, eene zekere hoeveelheid
Warmte voortgebracht, eene geheele reeks van stoffen in andere omgezet,
die in gasvormigenvloeibaren of vasten toestand weder uit het lichaam
worden verwijderddeze verrichtingendie men onder den collectief-naam
van stofwisseling samenvat, hebben plaats, onverschillig of de mensch
veel of weinig voedsel gebruikt, ziek of gezond is; zoo lang de mensch
leeft, worden stoffen uit het lichaam afgescheiden, daarbinnen vernietigd
of omgezet; zoo lang hij leeft, wordt warmte voortgebracht en verbruikt.
Om deze verliezen te dekken, moet de mensch eene hoeveelheid voedsel
gebruiken, die evenredig is aan de voort te brengen warmte, die zich in
levende kracht omzet; neemt hij minder voedsel, zoo zullen wel de overige
