273 uitgaven afnemen, maar de ontwikkeling van warmte en de levende kracht, die de stofwisseling onderhoudt, zal stijgen en de weefsels zullen voor de warmtevoorlbrenging de bouwstoffen leveren. Bij gekwetsten bestaan, behalve de noodwendige omzettingen en af scheidingen, die in elk gezond organismus plaats hebben, nog bovendien abnormale omzettingen en afscheidingenzooals ettervorming en hare ne venproducten, die, in verband met de terugwerking op het zenuwstelsel, het warmteverbruik doen vermeerderen. Het arbeidsvermogen van een gezond inensch neemt binnen bepaalde grenzen met deii arbeid-zelven toe. Een jong en gezond lichaam, dat niet gewoon is aan vermoeienis en weersinvloeden bloottestaanleert ze spoedig verdragen, en wordt dikwijls des te gezonder, wanneer slechts, naarmate het verbruik van spier- en zenuwkracht toeneemt, eene evenredige hoe veelheid smakelijk, verteerbaar en krachtig voedsel wordt toegevoerdwordt dit laatste op onverantwoordelijke wijze verzuimd, of kan er door onver mijdelijke omstandigheden niet aan voldaan worden, zoo ziet men reeds spoedig tusschen de zwakkere gestellen, de weersinvloeden en de vermoeie nis een proces van vereffening en acclimatisatie ontstaandat bij sterke gestellen later, maar even noodwendig, volgt, en in de meeste gevallen slechts eene ongunstige voorzegging toelaat. Niet in het klimaat, noch in de ongunstige weersgesteldheid, waaraan onze Indische troepen op het oorlogsterrein blootgesteld zijnis de bron van epidemische ziekten te zoeken. Deze omstandigheden mogen zich bij enkelen als ziekteoorzaken doen kennen, en op zich zelf slachtoffers genoeg vorderende groote algemeene oorzaak is veeleer gelegen in de eigen- dommelijkheid van het oorlogsleven, in het groote verbruik van spier en zenuwkracht, en in de moeielijkheid of onmogelijkheid, om de voor waarden te vervullen waaronder compensatie plaats heeft. De hoegrootheid der wanverhouding tusschen verbruik en aanvoer hangt af van den duur en den graad, waartoe men ze laat stijgen of door om standigheden moet laten stijgende specifieke oorzaak kan eenigen tijd in het verborgen en bijna onopgemerkt aan de krachten van het leger knagen, maar eindelijk bereikt ze eene zekere hoogte, en treedt dan plot seling met vernietigende kracht te voorschijn. De soldaat van ondervinding weet zeer goed, dat het niet de wapens van onze vijanden zijn, die de hospitalen en sterflijsten vullen, maar wel de inarschen en bivouaks, met hunne vermoeienissen, ontberingen en rijke bronnen van ziektemakende invloeden. Marsehen en bivouaks zijn onafscheidelijk aan onze Indische veldtochten verbonden onder den invloed van zware marsehen zullen nog velen van ver»

Tijdschriftenviewer Nederlands Militair Erfgoed

Militair Tijdschrift | 1870 | | pagina 280