279
die male, dat de soldaat den eenen dag rijst met zoutvleesch of ding-ding,
den anderen dag rijst met zoutspek of gedroogde visch ontvangt; de toe
bereiding dezer spijzen laat in den regel door de omstandigheden zooveel
te wenschén over, dat de op zich-zelf reeds tamelijk ruwe voedingsmid
delen door de toebereiding weinig in verteerbaarheid winnen, en onder een
zoo wéinig s makel ij kén vorm worden toegediend, dat ze voor vermoeide
en uitgeputte lichamen lang niet aanlokkelijk zijn, vooral ook omdat ze
lederen dag met eene onberispelijke gelijkvormigheid terugkeeren. Zoutvleesch
en spek vorderen eene voorloopige bereiding en bewerking, die op het bi-
vouak slechts zelden met eenige zorg en nauwkeurigheid kan plaats heb
ben, en toch noodig is, willen ze verteerbaar en smakelijk zijn en aan
hun doel beantwoorden; hoe ook toebereid, en onder welken vorm gege
ven steeds brengen ze, na gedurende langen tijd als eenig dierlijk voed
sel te zijn gegeveneene scheurbuikige bloedsontmenging te wee" die
tot velerlei ziekten voorbeschiktlieid geeft.
Tijdens de expeditie naar Abëssinië, had de chef van den En^elschen
geneeskundigen dienst in last, toe te zien, dat de rations der soldaten van
voldoende quantiteit en qualiteit waren, en moest hij zooveel mogelijk
zorgen, dat dagelijks versch vleesch of zijne surrogaten, als vleeschextract,
vleesch in buk en bouillon in blik, benevens versche groenten verstrekt
werden.
Daar waar bij onze Indische veldtochten de absolute onmogelijkheid
bestaat, om versch rundervleesch aan de manschappen te verstrekken,
zooals op marsch, zouden wij aan geconcentreerde vleeschprmparaten of
surrogaten van dien, alsmede aan vleesch en bouillon in blikken, de voor
keur geven boven zoutvleesch of spek. Hoewel eerstgenoemde bij inkoop
zeker hooger prijs zijn, zullen de onkosten waarschijnlijk meer dan
gedekt worden door een minder aantal zieken en dnndm,
mineus zijn, waardoor de transporttrein onnoodig verlengd, de snelheid
van beweging van het leger verminderd en de kosten voor koelieloonen
ergroot worden terwijl beiden het nadeel hebben van zeer aan bederf
cm levig te zijn; het zoutvleesch door de toevallige of moedwillige be-
