290
Men beginne echter al aanstonds met den inlandschen militair zooveel
mogelijk te releveerenzijne somwijlen uitstekende militaire daden naar
waarde te beloonendoor ook hen, die zulks verdienen, de Militaire Wil
lemsorde toe te kennenen hen niet langer af te schepen met een onsier
lijk smaakloos stuk brons of zilver.
Zeg niet: de Willemsorde is eene erkenning van betoonden moedtrouw
en beleid, juist die laatste eigenschap mist de Inlander!
De oorlog ter Zuid-en Oostkust van Borneo heeft bewezen hoe somwijlen
juist de Inlander beleid betoonde, daar waar zijn Europesche wapenbroe
der wellicht de zaak door driesten overmoed verkorven had.
't Ts trouwens van algemeene bekendheid, dat juist de minst beschaafde
natuurmenscheuvooral in het oorlogvoereneen verwonderingswanrdig
beleideen uitstekend //esprit de guerre" bezitten.
Vooral het schoone werk van Cooper: //the last of the Mohicans" levert
daarvan treffende voorbeelden.
Reeds Napoleon I begreep het voorbeeld der Romeinen te moeten vol
gen, en de moedige daden zijner soldaten door uiterlijke teekenen te
moeten erkennen en beloonen hij bedacht smaakvolle kruisen, verbond
daaraan geldelijke voordeelen, en wist, zoo doende, op gepaste wijze de
ijdelheid zijner krijgslieden te streelen.
Tot op het einde van den Java-oorlog had men echter ten dien opzichte
den inlandschen militair zéér stiefmoederlijk bedeeld; toen echter kwam
men voor 't eerst op het denkbeeldook iets voor hen uit te denken.
Volgens de statuten was de Militaire Willemsorde voor hem niet on
bereikbaar, maar men vond beter, hem die niet te geven, op grond der
kleingeestige overwegingen dat de Europesche ordeteekenenvan Ckriste-
lijken oorsprong zijnde, niet door Moliamedanen kunnen worden gedragen
en voorts de kle derdracht der Inlanders, na het verlaten van den dienst,
zich niet leent tot het dragen van dusdanig eermetaal 1
Phraseologie niets anders
Waarom ziet men anders zoo menig verdienstelijk militair van Israèli-
tischen godsdienst en oorsprong in het Nederlandsche leger prijken met
die zoo uitsluitend Christelijke ordeteekenen? en velen mijner lezers zagen
met mij in het vaderland, dien ouden veteraan, bijna in lompen gehuld,
langs de straten kramerijen verkoopenmet het groote kruis der Militaire
Willemsorde 4<J kl. op den totaal versleten jas!
Is dan ook, in 't algemeende kleeding' onzer Europesche soldaten na
het verlaten van den dienst, zoo bijzonder geschikt, om met het eermetaal
der Militaire Willemsorde te worden versierd?
Een ieder met mij zal, naar ik vertrouw, de onbillijkheid inzien, van